Βρίσκοντας μια τάξη στο χάος: Κείμενο του Μιχάλη Μαυρόπουλου

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να είστε ευτυχισμένοι με την απονομή του βραβείου Νόμπελ για την φυσική στον Giorgio Parisi.

Μόλις έλαβε το διάσημο βραβείο, ο μεγάλος επιστήμονας μίλησε για τη σχολή του, τη ρωμαϊκή σχολή και τους δασκάλους της, μεταξύ των οποίων ο Nicola Cabibbo που και αυτός άξιζε το Νόμπελ. Ο Giorgio Parisi είναι σίγουρα μια ιδιοφυία, αλλά είναι σε σύγκριση με άλλους και σε ομάδα, σε ένα σχολείο, στο οποίο η έρευνα και η συλλογική νοημοσύνη μεγαλώνουν, οδηγώντας στις πιο εξαιρετικές ανακαλύψεις.

Ο ενθουσιασμός με τον οποίο οι μαθητές του υποδέχθηκαν την είδηση ​​και η αγάπη με την οποία μιλούν για αυτόν δείχνει πόσο ψεύτικη είναι η αντίθεση μεταξύ έρευνας και διδασκαλίας μέσα στο Πανεπιστήμιο. Πόσο λάθος κάνουν εκείνοι οι καθηγητές που αντιμετωπίζουν τη σχέση με τους μαθητές και τη διδασκαλία τους με επάρκεια και επιπολαιότητα, σαν να αφαιρεί χρόνο και ενέργεια σε πιο σημαντικά πράγματα. Μπορείς να είσαι καλός δάσκαλος με προσοχή προς τους μαθητές και να κερδίσεις ένα βραβείο Νόμπελ.

Ο Franco Lorenzoni γράφει πως Το επιστημονικό πνεύμα είναι δομικά κοσμικό-λαϊκό, ανοιχτό, εχθρός κάθε δογματισμού. Όταν ο Πάπας Βενέδικτος XVI κλήθηκε να εγκαινιάσει το ακαδημαϊκό έτος της Sapienza, ο Giorgio Parisi ήταν από τους λίγους καθηγητές που αντιτάχθηκαν αποφασιστικά σε αυτήν την ανόητα ευλαβική και άκαιρη επιλογή. Όταν η υπουργός Gelmini έκοψε τους πόρους στην έρευνα και στο Πανεπιστήμιο ο Giorgio Parisi, βγήκε στους δρόμους με άλλους ερευνητές και έφερε έναν μαυροπίνακα μπροστά από το Montecitorio-Κοινοβούλιο. Ήταν γραμμένο «Η έρευνα δεν είναι δαπάνη για το κράτος, αλλά μια επένδυση”. Στοιχειώδης και προφανής φράση, που δυστυχώς ξεχάστηκε από πάρα πολλούς πολιτικούς που κυβερνούν την Ιταλία, η οποία είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης που επενδύουν λιγότερο στο σχολείο, την έρευνα και την εκπαίδευση, [όπως και η Ελλάδα].

Ο Giorgio Parisi υπενθύμισε ότι η εκπαίδευση στην επιστήμη πρέπει να ξεκινήσει από το νηπιαγωγείο. Ο Carlo Bernardini, ένας άλλος φυσικός της ρωμαϊκής σχολής, όταν πραγματοποίησε μια εκπαιδευτική εμπειρία σε Νηπιαγωγείο στο Scandicci, ανακάλυψε ότι τα μικρότερα παιδιά, στο σκεπτικό τους, είναι ικανά για μια «μη εξειδικευμένη επιστημονικότητα» που απουσιάζει στους περισσότερους από εμάς τους ενήλικες. Οι παρατηρήσεις του τον οδήγησαν να επιβεβαιώσει ότι ο συλλογισμός των κοριτσιών και των αγοριών τεσσάρων και πέντε ετών έχει τρία θεμελιώδη χαρακτηριστικά- ποιότητες: την ειλικρίνεια, που τους οδηγεί να μην αλλάζουν την παρατηρούμενη πραγματικότητα. την ικανότητα να κάνουν ερωτήσεις · την ικανότητα να αλλάζουν τις απόψεις τους χωρίς μεγάλη αμηχανία, μπροστά στην παρουσία νέων στοιχείων. Η προσέγγιση της φύσης και της επιστήμης με ζωντανό και ζωηρό τρόπο σε κάθε ηλικία θα συμβάλει σημαντικά στο να δώσει νόημα και ομορφιά στην έρευνα και τη μελέτη στο σχολείο.

Η φυσική, εκτός από το ότι μας χαρίζει ανακαλύψεις που αλλάζουν ριζικά τις ζωές μας, παράγει συνεχώς μεταφορές σπάνιας ομορφιάς. Έχω διαβάσει ότι ο Παρίζι παραθέτει συχνά τον Ηράκλειτο, ο οποίος μας άφησε αυτό το μυστηριώδες απόσπασμα:

“Σε ένα σωρό τυχαία πεταμένα απορρίμματα υπάρχει η πιο όμορφη τάξη”.

Το να βρίσκεις μια τάξη στο χάος είναι το πιο όμορφο πράγμα για μένα, δηλώνει ο ρωμαίος επιστήμονας μιλώντας για τις έρευνες του στους πιο ποικίλους τομείς. Αυτή την κρυφή τάξη την αναζήτησε στα άτομα και στο απείρως μικρό έτσι όπως και στο απέραντο σύμπαν, στον απεριόριστο κόσμο. Αλλά το γεγονός ότι κατάφερε να παρατηρήσει με τη γλώσσα των μαθηματικών και της φυσικής και την τάξη που κρύβεται στο χάος της πτήσης των ψαρονιών, βοηθάει εμάς, που δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τις ανακαλύψεις του, να διαισθανθούμε την ομορφιά αυτών των εκπληκτικών σχέσεων. Και μας γεμίζει χαρά.

Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος