Ασφαλισμένες καταθέσεις, ανοχύρωτοι άνθρωποι

Γράφει ο Αλέξης Καζαντζίδης

Αλλο να είσαι Ελβετός τραπεζίτης κι άλλο Ελληνας δανειολήπτης. Αν και για να πούμε και του «στραβού το δίκιο» οι Ελβετοί τραπεζίτες είναι οι τελευταίοι που τα ‘κονομάνε απ’ τους Ελληνες φτωχοδανειολήπτες. Πριν απ’ τους Ελβετούς σε γενναία αφαίμαξη των δανειοληπτών προβαίνουν οι Ελληνικές Τράπεζες ιδίως όσες χορηγούσαν δάνεια, στεγαστικά κυρίως, σε ελβετικό φράγκο.

Αλλά ας πιάσουμε τον μίτο του δράματος, ή μάλλον της… τραγωδίας, απ’ την αρχή• εκεί γύρω στο 2007-2008. Τότε οι Τράπεζες άρχισαν να προτείνουν στους πελάτες ως «ελκυστικό προϊόν» τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο με χαμηλό επιτόκιο -γύρω στο 2,3-2,4%!

Δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς τις Τράπεζες για το πώς παγίδευσαν τους πελάτες τους. Οχι, δεν τους παγίδευσαν οι ίδιες αλλά η κρίση που προκάλεσαν: όταν οι πολίτες άρχισαν να λαμβάνουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο -μάλιστα όχι λίγοι, αλλά πάνω από 60.000- η ισοτιμία ελβετικού φράγκου-ευρώ ήταν στο 1,65 του πρώτου προς το δεύτερο.

Η τραγωδία άρχισε όταν το φράγκο άρχισε να ανεβαίνει σε σχέση με το ευρώ στο 1,30, στο 1,20 με κίνδυνο να εκδηλωθούν τα πρώτα… εμφράγματα. Διότι οι πρώτοι εγκλεισμοί σε ευαγή ιδρύματα όσων έχουν ήδη τρελαθεί απ’ αυτόν τον Σισύφειο ογκόλιθο της κρίσης που έπεσε αίφνης στο κεφάλι τους, είναι από καιρό πολλοί.

Ένα παράδειγμα με πραγματικούς αριθμούς για τη νίλα που έπαθαν χιλιάδες νοικοκυριά στην επικράτεια: Ας υποθέσουμε ότι το κεφάλαιο του στεγαστικού δανείου που πήρε κάποιος το 2007 ήταν 150.000 ευρώ και η μηνιαία δόση για την εξόφλησή του σε 15 χρόνια, περίπου 800 ευρώ.

Εάν αυτός ο άνθρωπος έχει πληρώσει ανελλιπώς τις δόσεις του όλα αυτά τα τέσσερα χρόνια, δηλαδή 9.600 ευρώ τον χρόνο, επί τέσσερα χρόνια ίσον 38.400 ευρώ σύνολο, με τρόμο θα διαπιστώσει ότι το υπολειπόμενο προς αποπληρωμή κεφάλαιο αντί να έχει αναλόγως μειωθεί, έχει προσέτι αυξηθεί στις 177.000 ευρώ περίπου.

Αν δεν πάθει εγκεφαλικό, θα το έχει καταφέρει επειδή στα τέσσερα αυτά χρόνια είδε τη μηνιαία δόση του να ανεβαίνει από τα 800 ευρώ στα 1.000, στα 1.100 κι εν τέλει στα 1.300, χωρίς να κάνει φόνο, ληστεία Τράπεζας ή κάποιο άλλο πολύ ανυπάκουο τόλμημα.

Ευτυχώς που οι Τράπεζες δείχνουν κατανόηση. Ετσι, ευγενικοί υπάλληλοι εξηγούν στους αλλόφρονες πελάτες τους ότι, αν μετατρέψουν το δάνειό τους από φράγκα σε ευρώ θα κάνουν εμπράγματη την έως τώρα λογιστική ζημιά τους. (σ.σ.: Καθόλου λογιστική, τουλάχιστον εις ό,τι αφορά τις δόσεις. Οι οποίες εν τω μεταξύ αυξάνονται, κι όχι μόνο αυξάνονται, αλλά ρίπτονται σε πιθάρι δίχως πάτο).

Το καλύτερο, λοιπόν, για τον δυστυχή δανειολήπτη είναι να περιμένει μήπως και η ισοτιμία του ατίθασου φράγκου προς το δυστυχές ευρώ επιστρέψει σε ανεκτά επίπεδα, περίπου αυτά του 1,60 ή 1,55, όπως όταν πήρε το εν λόγω δάνειο προκειμένου να κάνει τότε τη μετατροπή του σε ευρώ. Ως τότε θα έχει χάσει βεβαίως ένα κάρο λεφτά, αλλά δεν θα τα έχει χάσει όλα! Σε ευχαριστώ, ω τοκογλύφε!

– Αλλά, αν η ισοτιμία δεν επανέλθει ποτέ;

– Τι να σας πω, κύριε! Συμβόλαιο με το μέλλον δεν μπορούμε να κάνουμε! Άλλωστε όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα.

Στο σημείο αυτό πρέπει να κρατήσεις σώας τας φρένας, διότι υπάρχει κι άλλη τρέλα να αντιμετωπίσει. Αν η ισοτιμία αποκαθίσταται έστω σχετικώς ικανοποιητικά και σπεύδει με όσες δυνάμεις του έχουν απομείνει ακόμα -ίσως και με τη βοήθεια της ΜΚΟ της γειτονιάς σας- να μετατρέψει το ξεφτιλισμένο το δάνειο από φράγκα σε ευρώ.

Και πάλι θα την έχει πατήσει! Με την άνοδο του επιτοκίου του ευρώ στο μεταξύ, πάλι τα κέρατά του (με το συμπάθιο) θα χρωστάει! Δηλαδή μονά-ζυγά, δικά τους! Των Τραπεζών!

Διότι οι Τράπεζες δεν είναι αυτό που έλεγε ο συγγραφέας Μαρκ Τουαίν, ότι «αν έχεις λεφτά, σε δανείζουν κι αν δεν έχεις, δεν σου δίνουν». Οι Τράπεζες είναι σαν τους Φινλανδούς: αν έχεις λεφτά, σου τα παίρνουν κι αν δεν έχεις, τους πληρώνεις για να μη σου δώσουν.

Λύσεις;

Βεβαίως! Απ’ όλα διαθέτει το κατάστημα (της Τραπέζης): Α) παράταση του δανείου. Από 15 σε 20 ή σε 25 χρόνια. Βεβαίως, έτσι μεγαλώνει το ποσό αποπληρωμής (θηριωδώς), αλλά να μη βγάλει και κάτι η μπάνκα για τη διευκόλυνση;

Όμως, ακόμα κι έτσι νέο αστροπελέκι (διαρκείας) σε περιμένει. Με την επιμήκυνση, έχεις ξαναφέρει τη δόση στα 800 ευρώ. Ελα που η ισοτιμία εξακολουθεί να επιδεινώνεται! Ελα που λίγους μήνες μετά, η δόση ξανανεβαίνει στα 900 κι ύστερα στα 1.000 και τέλος στα 1.100 ευρώ (με το απλήρωτο κεφάλαιο να αγγίζει πλέον τις 190.000).

Αν ούτε σε αυτό το σημείο δεν τρελαθεί, η Τράπεζα έχει κι άλλη λύση (plan B – που είναι της μόδας): Β) Αρχίζεις να πληρώνεις μόνο τους τόκους κι όχι και για το κεφάλαιο. Δεν θα εξοφλήσεις ποτέ, αλλά κανείς δεν είναι τέλειος (με την αρχαία καλή έννοια της λέξης τέλος, κοινώς πάπαλα).

Σούμα. Μέσα σε τέσσερα χρόνια ένα δάνειο, π.χ. 100.000 ευρώ (κεφάλαιο) θα έχει γίνει σήμερα έως και 150.000 ευρώ! Παρ’ ότι όλο αυτό το διάστημα εξυπηρετείται ανελλιπώς, δεν μειώνεται αλλά αυξάνεται. Αν ποτέ η ισοτιμία αποκατασταθεί, μεγάλο μέρος του ποσού που θα έχει στο μεταξύ καταβληθεί για τόκους και απόσβεση κεφαλαίου, απλώς θα έχει εξαερωθεί. Αν, τέλος, γυρίσει ποτέ στο ευρώ, πάλι το δάνειο θα συνεχίζει να φουσκώνει λόγω επιτοκίων.

Ηθικό δίδαγμα; Κουφάλες!

Συμπέρασμα; Εντάξει, κουφάλες! Αλλά, τι κάνουμε; Πολλά• Ως τότε, θα πληρώνουμε την Τράπεζά «μας», ώσπου να πεθάνουμε, ή να μας πεθάνει. Όσοι είστε πιο γενναίοι, ασκηθείτε στην τοξοβολία όπως ο Γουλιέλμος Τέλλος. Ποτέ κανείς δεν ξέρει…

—