Αξίες

Νόημα έχει να στηρίζουμε τις αξίες που πιστεύουμε και να αγωνιζόμαστε γι’ αυτές. Επίσης νόημα έχει να εμμένουμε και να επιμένουμε σ’αυτές.

Όσο κι αν φαίνεται ότι πολλές παραδοσιακές αξίες, έχουν ευτελιστεί σήμερα, ωστόσο, έστω εάν και ένας εξακολουθεί να πιστεύει σε αυτές, εκείνες συνεχίζουν να υφίστανται.

Οι αξίες αποκτούν την ιδιότητά τους, ένεκα του κάλλους που αυτές φέρουν, αντιθέτως με εκείνο το οποίο απαξιούται και χαρακτηρίζεται από την ακαλαισθησία.

Οι αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ειρήνης, της φύσης, της γλώσσας, του Ανθρώπου, της ποίησης, της συντροφικότητας, της συναντίληψης και του αγώνα, είναι φορείς κάλλους.

Μία αξία προκειμένου να καταχωρηθεί, ως φέρουσα την ιδιότητά της, δοκιμάζεται διαχρονικά και σφυρηλατείται μέσα από το πέρασμά της στον χρόνο, σε δύσκολες και αντίξοες συνθήκες και μέσα από αυτές αναδύεται αλώβητη και ανέκπτωτη.

Ο ευεργετικός ρόλος των δύσκολων δοκιμασιών, είναι εκείνος, ο οποίος προσφέρει την οντολογική νοηματοτοδότηση  μίας αξίας, δηλαδή, της αποδίδει το όντως νόημά της και την υπαρξιακή της υπόσταση ως τέτοιας.Επί της ουσίας, όσοι αγωνίζονται για την απόκτηση και διατήρηση μίας αξίας, αγωνίζονται υπέρ της κυριαρχίας του κάλλους, άλλως η οντολογική νοηματοδότηση της αξίας παύει να υφίσταται και επέρχεται η έκπτωση αυτής σε απαξία.

Όταν στο όνομα των αξιών (π.χ. ελευθερία, δημοκρατία, ειρήνη) διαπράττονται από ατοπήματα έως και εγκλήματα, τα οποία και είναι φορείς ακαλαισθησίας, τότε αυτές εκπίπτουν, παύουν να νοηματοδοτούνται οντολογικά και καταπίπτουν στην συλλογική συνείδηση, με αποτέλεσμα, την υποστολή της σημαίας του αγώνα, για την απόκτηση και διατήρησή τους.

Ο οιοσδήποτε θα μπορούσε να υποθέσει, ότι τούτο μπορεί  να καλλιεργείται και εσκεμμένα, από εκείνους που επωφελούνται από την απουσία και την έλλειψη αυτών των αξιών (π.χ. ελευθερία, δημοκρατία, ειρήνη)

Δημιουργείται μ’ αυτό το τρόπο, μία στρεβλή συλλογική συνείδηση, την οποία θέλουν κυρίαρχη, η οποία πιστεύει ότι δεν έχει νόημα ο αγώνας γι’ αυτές τις αξίες-ιδανικά, διότι έχουν καταπέσει και ως εκ τούτου είναι ψευδείς αξίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν. Όσο όμως υπάρχουν ατομικές και ομαδικές συνειδήσεις, οι οποίες συγκρούονται με την κυρίαρχη στρεβλή, κατασκευασμένη συλλογική συνείδηση, τότε υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να καταστεί κυρίαρχη συλλογική συνείδηση, εκείνη η οποία με αγώνες εδραίωσε στη συλλογική μνήμη τις αξίες-ιδανικά (π.χ ελευθερία,δημοκρατία,ειρήνη)

Η πίστη σ’ αυτές τις αξίες απελευθέρωσε λαούς, αποκατέστησε δημοκρατίες και επέφερε την ειρήνη, όπως η ιστορία διδάσκει στο πέρασμα των αιώνων. Η δημιουργία ψεύτικων αξιών, αποσκοπούσε και αποσκοπεί, στον αποπροσανατολισμό της συλλογικής συνείδησης από τις πραγματικές αξίες και στην σύγχρονη ιστορία τούτο επιτυγχάνεται με την κατασκευή και τον έλεγχο της κοινής γνώμης, χρησιμοποιώντας ως βασικό επιστημονικό εργαλείο την ψυχολογία της μάζας.

Ωστόσο το κάλλος υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, σε καλούσε, σε καλεί και θα σε καλεί να το ανιχνεύσεις, να το αποκαλύψεις, να το συναντήσεις, να του αποδώσεις την ανέκπτωτη κυριαρχία του, να το αποτιμήσεις ανεκτιμήτως, να το ακολουθήσεις αυτονοήτως, να το εισπνεύσεις,να το αναδύσεις στα κύτταρά σου, να το οράς μονίμως, να το εμφορείς στις αρτηρίες σου, να το αναστήσεις, να το αναληφθείς, να το ζωογονείς και τότε η όντως αξία του σύμπαντος κόσμου σου φανερούται.

Απαιτείται διάκριση προκειμένου να οδηγηθούμε στο άφθαρτο και ανέκπτωτο κάλλος, η αφή του οποίου αποδίδει την ύψιστη αξία στον αγώνα υπέρ της απόκτησης και διατήρησης των νυν και αεί αξιών-ιδανικών.

“[….] Η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί (α) να κατευθύνεται συνειδητά, για να διαταράξει συγκεκριμένα ή γενικά καθορισμένες σχάσεις δηλαδή να μεταβάλει αντίστοιχα το περιεχόμενο του νοήματος τους ή να παρεμποδίσει τη γέννηση και την ανάπτυξή τους[….] Ακόμη οι κοινωνικές σχέσεις μπορούν συνειδητά να επηρεασθούν από την εύνοια μίας κατηγορίας από αυτές σε βάρος μίας άλλης[….] ( Max Weber “Βασικές έννοιες κοινωνιολογίας” Εκδόσεις “Κένταυρος” 1983, σελ.288)

Γιώργος Καλεάδης

Πρόεδρος Πυρικαύστου Ελλάδας,

οικονομολόγος, συγγραφέας