Κάποιες κριτικές την έθαψαν και ελάχιστες την εξήραν. Ωστόσο η «Αριστοφανειάδα» του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, βασισμένη στο κείμενο της ομάδας ΙΔΕΑ (Κώστας Γάκης, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Αθηνά Μουστάκα με τη συνδρομή του καβαλιώτη ποιητή και θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Ζουγκού) ήταν μια αξιοπρεπέστατη παραγωγή. Σαφώς πολύ καλύτερη από τον «Πλούτο» των μεγάλων ονομάτων που μας άφησε ανικανοποίητους.
Μπορεί το κοινό στο θέατρο των Φιλίππων να μην ήταν πολυπληθές το βράδυ του Σαββάτου, όσοι όμως βρέθηκαν εκεί γέλασαν με τη ψυχή τους, χωρίς ακατάσχετο υβρεολόγιο, τερατώδεις φαλούς και γυμνωμένες πρωταγωνίστριες. Πέντε ηθοποιοί, (Αντώνης Καφετζόπουλος, Γεράσιμος Γεννατάς, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Ευαγγελία Μουμούρη, Ιωάννης Δρακόπουλος, Θάνος Τοκάκης) διένυσαν αμέτρητα χιλιόμετρα επί σκηνής επί δύο και πλέον ώρες. Χωρίς οι αποδόσεις τους να είναι απολύτως ισάξιες, έφεραν συνολικά σε πέρας ένα εγχείρημα αρκούντως δύσκολο. Να παρουσιάσουν στο κοινό εν τάχη μια περίληψη των ένδεκα έργων του Αριστοφάνη, δοσμένων με πρωτότυπο τρόπο από το σκηνοθέτη Κώστα Γάκη.
Με ένα σκηνικό ομολογουμένως πλουσιότερο από τα ανύπαρκτα και μίζερα που στήθηκαν φέτος στο αρχαίο θέατρο, με κουστούμια απλά μεν λειτουργικά δε, με εξαιρετική μουσική υπόκρουση η παράσταση θύμισε βαριετέ, τσίρκο, ακόμη κι επιθεώρηση. Η βασική ιδέα της συρραφής των αριστοφανικών έργων ήταν μεν έξυπνη και όταν άρχισε η δράση ήταν κι ενδιαφέρουσα.
Παρόλα αυτά, η εισαγωγή στη διάρκεια της οποίας εξηγήθηκε πως και γιατί ο Αριστοφάνης βρέθηκε στον Άδη, πως και γιατί έπρεπε να παρουσιάσει τα έργα του στους πεθαμένους θεατές, με ποιο τρόπο και ποιο θα ήταν το κέρδος του σε περίπτωση που θα νικούσε τον εαυτό του, αποδείχθηκε φλύαρη και κουραστική. Εάν η εισαγωγή ήταν συντομότερη και η περιγραφή των έργων μεγαλύτερη, μάλλον το κοινό θα έμενε περισσότερο ικανοποιημένο.
Έστω κι έτσι όμως, όταν άρχισε το ποτ πουρί των αριστοφανικών έργων, η ώρα κύλησε γρηγορότερα. Κατόπιν απαιτήσεως του Άδη (Γεράσιμος Γεννατάς), υποχρεώθηκε ο Αριστοφάνης (Αντώνης Καφετζόπουλος) να παρουσιάσει στους θεατές τα έργα του υπό μια συνθήκη εντελώς πρωτότυπη. Του αναγνωρίσθηκαν δύο ηθοποιοί και η έμπνευσή του, ώστε να αποδοθεί η ουσία έκαστου έργου με εντελώς διαφορετικό τρόπο και να κριθεί από κάποιο διάσημο θεατρικό ή κινηματογραφικό ρόλο.
Η «Λυσιστράτη» παρουσιάστηκε ως αφήγηση του παραμυθιού της γιαγιάς και κρίθηκε από τον Οιδίποδα με θετική ψήφο. Οι «Όρνιθες» μετατράπηκαν σε κωμικό θρίλερ, ο Πεισθέτερος κατέληξε δικτάτορας, ως φοίνικας της χούντας, ωστόσο απέτυχε κρινόμενος από τον Άμλετ. Οι «Θεσμοφοριάζουσες» ως μπαλέτο και συγκεκριμένα ως «Λίμνη των Κύκνων» κατάφερε να κερδίσει τη θετική ψήφο του Τζακ, πρωταγωνιστή του «Τιτανικού». Στις «Σφήκες», που παρουσιάστηκαν ως τρέιλερ κινηματογραφικής ταινίας, εκτυλίχθηκε ένα δικαστικό οικογενειακό δράμα, έστω κι αν ο κριτής Σαρλώ τελικά το καταψήφισε. Στους «Αχαρνής» όμως οι τρεις αδελφές του Τσέχωφ επικρότησαν την παρουσίαση όπου απαγορεύθηκε ρητώς η χρήση οποιασδήποτε αισχρής λέξης.
Η «Ειρήνη», κατάφερε να αποσπάσει την έγκριση του Σούπερμαν, έστω κι αν ο δήμος εμφανίστηκε μεταμορφωμένος σε έναν όχλο από ανδρείκελα, απόλυτα υποταγμένα. Θετική ήταν από το «Φάντασμα της όπερας» και η ψήφος για τις «Εκκλησιάζουσες», όπου ο πρωτοπόρος Αριστοφάνης αποτύπωσε ως τραγούδι τις άγουρες ακόμη σοσιαλιστικές ιδέες όπως το όραμα της μοιρασιάς και η καταδικαστέα αιμοσταγής κατανάλωση. Οι «Νεφέλες» αν και σατίρισαν την ίδια την επιθεώρηση με μια ποικιλία χαρακτήρων και αναφορών όπως ο Σωκράτης, ο Ηλίας Ψινάκης, ο Καραγκιόζης, «φωτιά στα σπουδαστήρια», «όχι-φέλες ή ναι-φέλες», παρόλα αυτά δεν κατάφεραν να πείσουν το δύσκολο κριτή Γκάνταλφ του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών». Οι «Ιππείς» ως ανάγκη πολιτικής τοποθέτησης εγκρίθηκαν από τον αφανή παλιάτσο και μετά τους «Βατράχους» ο ανατρεπτικός Αριστοφάνης κατάφερε να αποσπάσει τη νίκη ώστε να προχωρήσει στον «Πλούτο», το τελευταίο του έργο.
Όταν έχεις υποστεί τανταλικά μαρτύρια σε αριστοφανικές παραστάσεις, όπου πρωταγωνίστησαν κορυφαία ονόματα κι όπου η χυδαιολογία χτύπησε κόκκινο, σίγουρα δε σε χαλά μια ανθολογία των έργων του σατιρικού ποιητή έστω κι αν κάποιοι κριτικοί χαρακτήρισαν τη σκηνοθετική δουλειά χοντροκομμένη.
Για εμάς, η συγκεκριμένη παράσταση ήταν η αυλαία του φετινού Φεστιβάλ Φιλίππων και ειλικρινά διόλου δε μας χάλασε, αντιθέτως μάλιστα γέλασε και λίγο το χειλάκι μας. Τις ευχαριστίες μας στους διοργανωτές, στους φιλοξενούμενους θιάσους, στους καλούς ή κακούς ηθοποιούς, στους πρωχό ή μη σκηνοθέτες, στην καθιερωμένη θεατρική παρέα του βράχου μας. Είθε να ξανασυναντηθούμε όλοι γεροί στο αγαπημένο μας θέατρο και το επόμενο καλοκαίρι!
ΒΟΥΛΑ ΘΑΣΙΤΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
