Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε από τον τοπικό τύπο ότι η μετατροπή του ΤΕΙ Καβάλας σε Διεθνές Πανεπιστήμιο θα δημιουργήσει στο ίδρυμα επιπρόσθετες ανάγκες σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Γράφτηκε ότι η Διοίκηση του ΤΕΙ ζήτησε από το Δήμο Καβάλας το κτίριο των Παλιών Δικαστηρίων και το κτίριο του Παλιού Νοσοκομείου. Με αφορμή αυτά τα δημοσιεύματα ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Ν. Καβάλας θέλει να επαναφέρει στη συζήτηση ένα από τα πάγια αιτήματά του που αφορά την επανάχρηση των Καπναποθηκών.
Σήμερα τα κτίρια αυτά εγκαταλειμμένα και απαξιωμένα, παραμένουν έξω από τη ζωή της πόλης, σε μια προβληματική σχέση με τον αστικό ιστό, αντιμετωπίζοντας σοβαρό κίνδυνο κατάρρευσης, όπως πρόσφατα βιώσαμε σε ιδιοκτησίες γνωστής Τράπεζας.
Το συγκρότημα του εργατικού κέντρου και των γειτονικών καπναποθηκών αποτελούν, ίσως, το μεγαλύτερο και καλύτερα διατηρημένο σύνολο βιομηχανικών κτιρίων εντός πόλεως, στην Ελλάδα. Χώροι μεγαλύτεροι των ογδόντα χιλιάδων (80.000) τ.μ. παραμένουν αναξιοποίητοι επί δεκαετίες, μετά από την εφαρμοζόμενη πολιτική προστασίας από τα Υπουργεία Πολιτισμού και Μακεδονίας Θράκης.
Έχοντας σημείο αναφοράς τη λεγόμενη πλατεία Μακέδου και το αδιατάρακτο, από νέες οικοδομές, σύνολο καπναποθηκών που την περιβάλλουν, είναι δυνατόν με κατάλληλο χειρισμό, μέσω αλληλοδιείσδυσης λειτουργιών και χρήσεων, να δημιουργηθεί ένας αυτόνομος πόλος ανάπτυξης με δική του ανεξάρτητη δυναμική εντός του κέντρου της πόλης. Ένα είδος κέντρου μέσα στο κέντρο.
Το σύνολο των καπναποθηκών όντας, ένα πολύ σημαντικό και τεράστιο κτιριακό απόθεμα, αποτελεί πρόκληση και υποχρέωση για κάθε δημοτική αρχή να το διαχειριστεί και να το αναδείξει. Για την πόλη της Καβάλας αυτό μπορεί να γίνει το συγκριτικό της πλεονέκτημα έναντι γειτονικών περιοχών.
Η συμβολή του Δήμου Καβάλας, στην ενέργεια διάσωσης και ανάδειξης αυτής της ιστορικής και βιομηχανικής κληρονομιάς, θεωρείται καθοριστική. Ο ρόλος που καλείται να παίξει είναι κομβικός στο σχεδιασμό και την οργάνωση της όλης προσπάθειας, καθώς και του εξωραϊσμού των κοινόχρηστων χώρων με κατάλληλες διαμορφώσεις και εξοπλισμό, επαρκή φωτισμό και ουσιαστική αναβάθμιση του άμεσου περιβάλλοντός τους, συμβάλλοντας στην αξιοποίησή της περιοχής και παράλληλα στην τόνωση της επιχειρηματικότητας.
Πιστεύουμε το λάθος της αρχικής εγκατάστασης των ΤΕΙ εκτός των ορίων του αστικού ιστού, υπό τη μορφή γκέτο και της εγκατάστασης των Δικαστηρίων σε καινούριο κτίριο, δεν πρέπει να επαναληφθεί, εφόσον ένα τεράστιο κτιριακό απόθεμα είναι διαθέσιμο προς χρήση.
Η εγκατάσταση του Διεθνούς Πανεπιστημίου σε χώρους των Καπναποθηκών, με προηγούμενο το ανάλογο επιτυχημένο παράδειγμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο, θα έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους φοιτητές. Θα αξιοποιηθούν κτίρια ιστορικής σημασίας και θα ξαναζωντανέψει ένα νεκρό κομμάτι της πόλης. Οι φοιτητές φιλοξενούμενοι σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον, από άποψη αρχιτεκτονικής και ιστορίας περιβάλλον, θα μπορούν, κινούμενοι μέσα στον ιστό της πόλης, να συμμετέχουν ενεργά σε κάθε δραστηριότητα και έκφανση της ζωής της Καβάλας, από την οποία σήμερα παραμένουν σχετικά αποστασιοποιημένοι.
Επίσης, αυτόματα θα δημιουργηθεί η ανάγκη για επιπλέον χρήσεις με αποτέλεσμα να αξιοποιηθούν γειτονικές εγκαταλελειμμένες ή μη ιδιοκτησίες. Η εικόνα της πόλης θα μεταμορφωθεί.
Θεωρούμε ότι αυτή είναι μια μοναδική ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί!
Καλούμε, λοιπόν, όλους τους αρμόδιους φορείς να έρθουν σε συνεννόηση και να δράσουν για να επιτευχθεί η αποκατάσταση και επανάχρηση των Καπναποθηκών. Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Ν. Καβάλας παραμένει στη διάθεση οποιουδήποτε επιθυμεί να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Έχει πολλές φορές ασχοληθεί με το ζήτημα αυτό και μπορεί να προτείνει τρόπους, ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια και να βρεθούν οι λύσεις για την αξιοποίηση των κτιρίων αυτών.
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΣΤΟΡΙΔΗΣ ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΧΑΤΖΗΛΙΑΔΟΥ