Η ευλυγισία της συναίσθησης

Γράφει η Αθηνά Βολτέα

Έρχονται φορές που οι ήχοι και οι εικόνες που αιωρούνται γύρω μας, είναι ανατριχιαστικά τραγικές και οδυνηρές. Μόνο που αυτό το έρμο το ένστικτο αυτοπροστασίας και επιβίωσης έρχεται εναγώνια για να τις παραγκωνίσει ή να τις χαντακώσει άτσαλα σε κάποιο βαθύ υποσυνείδητο. Για να μην τολμήσουν τα βαριά και κακόηχα να προβληματίσουν παρατεταμένα και δυσεξίτηλα τις άυλες χορδές μας.
Κάποιες από αυτές τις χαντακωμένες τραυματικές εικόνες εμφανίζονται «ανανεωμένες» συχνά πυκνά μπροστά μου τα τελευταία χρόνια. Ήχοι και εικόνες σκληρές, σαν γροθιά στο στομάχι …από Αμυγδαλέζα, Ειδομένη, Μόρια….
Πηγαίνοντας πίσω στο παρελθόν, η μνήμη σκοντάφτει στο σφοδρό αποτροπιασμό μου απέναντι στην κακοποίηση παιδιών και γυναικών. Το εφηβικό τότε μυαλό μου είχε κατατάξει το βιασμό σαν το ειδεχθέστερο έγκλημα. Μια κτηνωδία που έπρεπε να επισύρει τη βαρύτερη των ποινών.
Αυτή η εφηβική οργή μου δεν αμβλύνθηκε με τα χρόνια και πηγαινοέρχεται προκλητικά συχνά τελευταία.
Απορούσα όμως που το 2015 δεν αναφερόταν κανείς στους πατεράδες της Ειδομένης. Στους πατέρες που δεν τολμούσαν να αφήσουν στιγμή από τα μάτια τα παιδιά και τη σκηνή τους .
Δεν άκουγα να αναφέρονται οι άνθρωποι γύρω μου στις απάνθρωπες συμμορίες που δημιουργήθηκαν εκεί και γιγαντώθηκαν με τη βοήθεια μιας έκδηλα σκοπούμενης ανοχής κάποιων ιθυνόντων! Ούτε άκουγα γύρω μου δυναμικές αντιδράσεις για τα δράματα που εξαιτίας αυτών των απάνθρωπων ομάδων βίωναν παιδιά, γυναίκες, σύζυγοι στον τόπο εκείνο, και όχι μόνο σε εκείνον τον τόπο… Ούτε και έντονες ανησυχίες για τα βαθειά χαραγμένα τραύματα που άφηνε σε κάποια ανθρώπινα πλάσματα ο εσκεμμένα τραγικά τσαπατσούλικος μα διαπραγματευτικά εμπορεύσιμος εκείνος τόπος. Ούτε καν…. από τους συνήθεις «a priori ευαίσθητους».
Έλειπε λοιπόν σε αυτήν την περίπτωση η συναίσθηση; Με ποιόν τρόπο αποκαθηλώθηκε η απεικόνιση της πραγματικής κατάστασης; Ποια μεθόδευση κατάφερε να εξοβελίσει τα δυσάρεστα διαδραματιζόμενα πριν καν προλάβουν να ενεργοποιήσουν το προστατευτικό ένστικτο της αυτοσυντήρησης; Ποια δύναμη μετουσίωσε τη δυσάρεστη πραγματικότητα σε αυτάρεσκη προσφορά;
Και να σκεφτεί κανείς πως αυτή η θολούρα εμφανιζόταν σε εποχή όπου η ανθρωπιστική δραστηριότητα πολλών συνανθρώπων μου ήταν συγκινητικά πληθωρική, με έντονη την προσωπική και υλική τους συμμετοχή. Όμως κατά ένα παράδοξο τρόπο η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, η πλευρά της βαναυσότητας, δεν απασχολούσε σχεδόν κανέναν. Άραγε γιατί;
Μήπως η συγκίνηση της προσφοράς θόλωνε τις βάναυσες, τραχιές εικόνες;
Ή μήπως η σκέψη πως η ευθύνη ανήκε αποκλειστικά στους ΑΛΛΟΥΣ, στους ξένους, νοικοκύρευε τα δύσοσμα στη βολική ανυπαρξία;
Η βεβαιότητα πάλι ορισμένων πως το θέμα το χειριζόταν αρμόδιοι, «φορτωμένοι» και «προικισμένοι» με «ηθικά πλεονεκτήματα» μήπως δρούσε καθησυχαστικά; Μη τάχα αυτή η σιγουριά αναισθητοποιούσε, ίσως και εξαφάνιζε τις μαύρες θεάσεις της πραγματικότητας;
Γεγονός είναι πάντως πως υπήρχαν άτομα που βίωσαν τη βαναυσότητα. Ανθρώπινα πλάσματα που στιγματίστηκαν και στιγματίζονται απάνθρωπα στην κάθε «Μόρια».
Ο καθένας μας βέβαια έχει το δικό του υπόβαθρο, τις δικές του επιρροές, τις δικές του ιδεολογίες, τις δικές του ακόμη ιδεοληψίες. Πάνω σε αυτόν τον καμβά υφαίνονται κάθε φορά οι ατομικές δικαιολογίες και τα ατομικά κλωθογυρίσματα για τα άσχημα και δύσοσμα της Ζωής. Πάνω εκεί παίρνει μορφή, διάσταση και περιεχόμενο η προσωπική μας ευαισθησία ή ο ατομικός μας μιθριδατισμός. Αυτός ο ατομικός καμβάς γίνεται κάθε φορά ο προσωπικός μας Προκρούστης που τεντώνει τα ανύπαρκτα και κόβει τα άβολα. Εκεί μέσα συντελείται η διάθλαση της πραγματικότητας και της αντικειμενικότητας. Εκεί μέσα διαμορφώνεται και η παρωπιδική όραση. Τόσο η εξωτερική όσο και η εσωτερική. Αυτή η ιδιαίτερη όραση γίνεται συχνά η αιτία να μη διακρίνουμε τους «ελέφαντες στο δωμάτιό μας».
Πέρα όμως από τις θεωρητικολογίες, από τις αιτιάσεις και τις δικαιολογίες για αυτά τα θλιβερά, πέρα από τα σωστά ή τα λάθος, πέρα από τις αρρωστημένες σκοπούμενες απραξίες ή τις ακούσιες θλιβερές ανικανότητες, πέρα από το αν ήταν δίκαιο ή άδικο, ΓΕΓΟΝΟΣ είναι πως έγινε και γίνεται ΠΡΑΞΗ! …
Η ζωή των ανθρώπων άλλωστε μοιάζει με θέατρο. Για αυτό και συχνά οι χειρότεροι παίζουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Και το θέατρο ασκεί γοητεία. Αραιά και που όμως ολέθρια, ΜΟΙΡΑΙΑ.