Μια ζωντανή παράδοση με εντονο το θρησκευτικό ενδιαφέρον

Στις 17 και στις 18 Ιανουαρίου, ημέρα γιορτής του Αγίου Αθανασίου στη Θάσο τηρείται μια ισχυρή παράδοση και μαζί της ζωντανεύει ένας πολύ ιδιαίτερος και σημαντικός οικισμός του νησιού, το «Κάστρο», που είναι άρρηκτα συνδεμένος με την εξέλιξη της ιστορίας του τόπου. Ο Άγιος Αθανάσιος είναι ο πολιούχος της γειτονικής κωμόπολης των Λιμεναρίων και η μνήμη του εορτάζεται στην ομώνυμη εκκλησία που βρίσκεται στον οικισμό του Κάστρου.

Όπως κάθε χρόνο και φέτος, την παραμονή της εορτής, στις 17 Ιανουαρίου 2020, θα τελεσθεί Πανηγυρικός Εσπερινός με όλους τους κατοίκους και επισκέπτες, παρουσία του Δημάρχου Θάσου κ. Κυριακίδη Ελευθέριου.Την ιδια μερα θα ακολουθήσει και η κοπή της βασιλόπιτας του Δήμου Θάσου με οικοδεσπότη τον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Λιμεναρίων Αυγουστίνο Παπαντωνίου, τα μέλη του τοπικού Συμβουλίου αλλα και μέλη του Δημοτικού Συμβουλιού του Δήμου Θάσου.

Στις 18 Ιανουάριου θα τελεσθεί η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία. Σύμφωνα με το έθιμο, όλοι οι κάτοικοι των Λιμεναρίων αλλά και πολλοί κάτοικοι των άλλων χωριών του νησιού, ανεβαίνουν στο Κάστρο την παραμονή του Αγίου Αθανασίου για τον Εσπερινό. Οι κάτοικοι μαζεύονται στα σπίτια και στο «αρχονταρίκι» και οι οικοδεσπότες κερνάνε τους επισκέπτες τους. Η κοσμοσυρροή είναι τόσο μεγάλη που συχνά παρατηρείται το αδιαχώρητο στα δρομάκια το ιστορικού χωριού. Αξίζει να αναφερθεί όσον αφορά την ιστορία της περιοχής ότι η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου ανακαινίστηκε το 1804, σε 40 μέρες και για την κατασκευή της βοήθησε όλο το χωριό και χρησιμοποιήθηκαν πέτρες από το τείχος του Κάστρου. Μάλιστα αναμεσά τους μπορεί ο επισκέπτης να διακρίνει τρεις πλάκες- επιγραφές που αναφέρονται ρητά στην οικογένεια των Γενοβέζων Gattelussi, οι οποίοι ήταν κυρίαρχοι του νησιού κατά τον 15ο αιώνα.

Ο ίδιος ο οικισμός έχει έναν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα και η ιδιαίτερη ιστορία του προσέλκυε πάντα πολλούς μελετητές. Ο οικισμός του Κάστρου, βρίσκεται στο κέντρο του νησιού, σε υψόμετρο 500 μ. που είναι το ανώτερο για θασίτικο χωριό.Στα νοτιοανατολικά του υπάρχει φυσική οχυρή θέση, όπου σύμφωνα με επιγραφή, το 1403 Κωνσταντινοπολίτες έκτισαν κάστρο για να ελέγξουν τη νότια πλευρά του νησιού καθώς δεν διακρίνεται από τα πεδινά. Ο οικισμός αναφέρεται ως Νεόκαστρο για πρώτη φορά από τον Κυριάκο Αγκωνίτη που το 1444-5 περιηγήθηκε το νησί. Η επίσκεψη στον οικισμό αυτές τις εορταστικές ημέρες μπορεί να συνδυάσει το θρησκευτικό ενδιαφέρον με το ιστορικό-λαογραφικό και να αποτελέσει μια μοναδική εμπειρία καθώς ο ίδιος ο επισκέπτης, ‘ενσωματώνεται, σχεδόν αυτόματα, σ’ ένα φιλόξενο σύνολο ανθρώπων που κρατά ζωντανή και διαιωνίζει μια πολύ ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερη παράδοση του νησιού.