Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων είναι ένας αρχαίος -θα μπορούσαμε να πούμε- μύθος που ξεκίνησε στην Αρχαία Ολυμπία το 776 π.Χ.
Ένας ζωντανός μύθος που ταξίδεψε στο χρόνο με πρώτο και βασικό του -τότε- κανόνα την «Ιερή εκεχειρία». Στη διάρκεια, δηλαδή, των αγώνων σταματούσε κάθε μάχη στην Ελληνική Επικράτεια.
Ραντεβού τότε όπως και σήμερα, κάθε 4 χρόνια. Στην αρχαιότητα η παρουσία των γυναικών ακόμη και στις κερκίδες ήταν κανόνας απαγορευτικός. Όμως η Καλλιπάτειρα μητέρα και προπονήτρια του Ολυμπιονίκη γιού της, Πεισίδωρου, μόλις ο τελευταίος βγήκε νικητής, η μάνα από τη χαρά της πέταξε την ανδρική περιβολή και ολόγυμνη έτρεξε κοντά του!
Ήταν η πρώτη προπονήτρια και η πρώτη γυναίκα που εμφανίστηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες. Σπουδαίοι αρχαιολόγοι, όπως οι Σωκράτης, Ευριπίδης, Αριστοφάνης, Παυσανίας, Ηρόδοτος κ.α. περιέγραψαν στα κείμενα τους αγώνες και μεγάλοι αθλητές, όπως οι: Θεαγένης ο Θάσιος, Λεωνίδας και Διαγόρας, οι Ρόδιοι, ο Άστυλος ο Κροτωνιάτης κ.α. χάραξαν με τις νίκες τους την ιστορία των αγώνων.
Τελικά οι Ολυμπιακοί αγώνες καταργήθηκαν σαν ειδωλολατρική εκδήλωση από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Θεοδόσιο Α’ το 393 μ.Χ. Η ιδέα της αναβίωσης τους ξεκίνησε με πρωτοβουλία του σπουδαίου Γάλλου παράγοντα, Πιερ ντε Κουμπερτέν και την καθοριστική στήριξη του δικού μας, Δημήτρη Βικέλα.
Ο ντε Κουμπερτέν ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής και ο Βικέλας μέλος στους πρώτους, σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες. Τότε, η Ελλάδα ανέλαβε την πρώτη, σύγχρονη Ολυμπιάδα. Αυτό έγινε στις 5 Απρίλη του 1896, ημέρα του Πάσχα και το Καλλιμάρμαρο στάδιο των Αθηνών γέμισε με την παρουσία 100.000 θεατών!
Τις μεγάλες εκείνες ημέρες συγκλόνισε η μορφή του Σπύρου Λούη. Ήταν ο πρώτος νικητής στο μαραθώνιο των 42.195 μέτρων. Τόση ήταν η απόσταση που κάλυψε ο Φειδιππίδης, φέρνοντας μήνυμα στους Αθηναίους για τη θρυλική νίκη μας σε βάρος των Περσών στον Μαραθώνα.
Δεύτερος και ασημένιος στο αγώνισμα ήταν ο Έλληνας Βασιλικός. Ο Λούης έκανε την απόσταση με χρόνο 2 ώρες 58 λεπτά και 50 δευτερόλεπτα. Σίγουρα ο στίβος θεωρείται ο μεγάλος πρωταγωνιστής των Ολυμπιακών αθλημάτων.
Για το λόγο αυτό θα παρουσιάσουμε μεγάλες μορφές που ξεχώρισαν ιδιαίτερα με το ταλέντο και τις επιδόσεις τους. Το 1900 στο Παρίσι ο Αμερικανός Άλβιν Κρενζλάιν πήρε 4 χρυσά: στα 60 μέτρα, στα 110 εμπόδια, στα 200 εμπόδια και στο μήκος.
4 χρυσά σε δύο Ολυμπιάδες (1904-1908) πήρε ο Αμερικανός Ρέιμοντ Κλάρενς Γιούρι, σε ύψος και μήκος -χωρίς φόρα-. Στις Ολυμπιάδες που ακολουθούν (1912-1920-1924 και 1928) λάμπουν εκτυφλωτικά δύο αστέρια από τη Φιλανδία.
Ο Πάαβο Νούρμι κερδίζει στις μεγάλες αποστάσεις 7 χρυσά και 2 ασημένια. Ο Γιοχάνες Κολεμάινεν 4 χρυσά σε δρόμους αντοχής. Το 1936 ο Έλληνας δικτάτορας Μεταξάς ντύνει τσολιά τον ηλικιωμένο -πια- Σπύρο Λούη και τον στέλνει στο Βερολίνο που φιλοξενεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Εκεί, στο στάδιο ο σφαγέας των Εθνών, Χίτλερ, τον υποδέχεται με χειραψία στα επίσημα θεωρία. «Στημένο» σκηνικό δύο δικτατόρων. Όμως ο αρχηγός του ναζιζμού θα εγκαταλείψει ξαφνικά το γήπεδο για να μη σφίξει ένα άλλο χέρι…
Αυτό του υπεραθλητή και μαύρου Τζέσε Όουενς, νικητή στα 100-200-μήκος-4Χ100! Στα επόμενα χρόνια λάμπει το όνομα του Τσεχοσλοβάκου, Εμίλ Ζάτοπεκ. Ο άνθρωπος «ατμομηχανή» όπως τον αποκαλούσαν, θα κερδίσει στις μεγάλες αποστάσεις 4 χρυσά και 1 ασημένιο.
Λόγω όμως ελεύθερων φρονημάτων θα ξεχαστεί, εργαζόμενος ως φύλακας σε πάρκο της Πράγας. Η Ολλανδέζα, μητέρα δύο παιδιών, Φάνι Μπλάνκερς-Κοέν κάνει το μεγάλο «μπάμ» το 1948 στο Λονδίνο, κερδίζοντας 4 χρυσά στα 100-200-80 εμπόδια-4Χ100.
Επίσης, είναι η εποχή του μεγάλου Αμερικανού δισκοβόλου, Αλ Έρτερ, που κατέκτησε 4 χρυσά σε ισάριθμες και συνεχόμενες Ολυμπιάδες. Ο Αμπέμπε Μπικίλα από την Αιθιοπία, τρέχει ξυπόλυτος στη Ρώμη αλλά με αθλητικά παπούτσια στο Τόκιο, κερδίζοντας δύο μαραθώνιους.
Η Σεβίντσκα από την Πολωνία και η Στέκερ από την Ανατολική Γερμανία βάζουν το όνομα τους ψηλά στη λίστα των επιτυχιών στους δρόμους ταχύτητας. Η Ούλρικε Μάιφαρτ από τη Γερμανία στα 16 της χρόνια κερδίζει το χρυσό στο ύψος των γυναικών.
Θα επαναλάβει το θρίαμβο της, 12 χρόνια μετά. Στο Μεξικό το 1968, ο Αμερικανός Ντικ Φόσμπερι κερδίζει στο ύψος, πηδώντας με την πλάτη. Έτσι, καθιερώθηκε μέχρι σήμερα το άλμα «Φόσμπερι».
Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν κυριαρχεί το φαινόμενο της Μπάλκο, φαρμακευτικής εταιρίας με παγκόσμια δράση στα αναβολικά. Τομέα όπου Ρώσοι και Ανατολικογερμανοί είχαν ήδη μπει στο παιχνίδι…
Ξεσπούν σκάνδαλα, άλλα από αυτά αποσιωπούνται. Είναι γνωστή η ιστορία του αθλητή που σιγά-σιγά άρχισε να νιώθει έλξη για τους άνδρες. Λένε ακόμα ότι ο Αμερικανός Καρλ Λιούις, 4 φορές Ολυμπιονίκης στα 100-200-μήκος-4Χ100 πέρασε πολύ καιρό για να ξεπεράσει κινητικά προβλήματα κ.α.
Τελευταίο μεγάλο επίτευγμα, αυτό του Τζαμαϊκανού Γιουσέιν Μπόλτ, ο οποίος σε 3 Ολυμπιάδες (2008-2012-2016) πήρε 8 χρυσά στα 100-200-4Χ100 και 11 χρυσά, 2 ασημένια και 1 χάλκινο σε παγκόσμια πρωταθλήματα με μεγάλα ρεκόρ.
Όσο για εμάς, πιστεύουμε ότι ο σπουδαίος Μίλτος Τεντόγλου θα μας χαρίσει άλλο ένα χρυσό (μήκος) στους αγώνες του Παρισιού που ξεκινούν σε λίγες ημέρες.
Κώστας Κουγιουμτζόγλου
