Εδώ και καιρό παρατηρώ με προσοχή και διαπιστώνω τη μαγική δύναμη που έχουν στα πλαίσια των ανθρώπινων σχέσεων οι ερμηνείες που δίνουμε σε γεγονότα, συμπεριφορές και λόγια.
Παραδοσιακά οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι τα συμβάντα ή οι πράξεις ή οι κουβέντες που πραγματώνονται καθεαυτά, που επηρεάζουν τις ανθρώπινες ζωές. Αλλά μια πιο προσεχτική μελέτη φανερώνει ότι η ιστορία που κατασκευάζει ο παρατηρητής ή ο αποδέκτης στο μυαλό του, η ερμηνεία που ο ίδιος δίνει σε αυτά παίζει καθοριστικό ρόλο στο να αισθανθεί κάπως, να σκεφτεί κάτι, να δράσει με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τις διαπροσωπικές σχέσεις, στις οποίες οι ερμηνείες συμπεριφορών και λόγων συνήθως δίνουν και παίρνουν, ιδιαίτερα στα ζευγάρια.
Θέλεις να χωρίσεις; Σε κάθε συμπεριφορά ή λόγο του συντρόφου σου που σε ξενίζει δώσε κατευθείαν την πιο άσχημη ερμηνεία που μπορείς να κατασκευάσεις. Είναι από τις πιο βασιλικές οδούς.
Θα μου πεις, αν σου σκάσει ο σύντροφός σου ένα χαστούκι, μάλλον θα έχεις την τάση να δώσεις στο γεγονός μια αρνητική ερμηνεία (π.χ. ότι είναι βίαιος, ότι δε σε αγαπάει κ.τ.λ.) παρά μια θετική.
Ναι, αλλά έχει ειπωθεί επίσης το « Γιατρέ μου φοβάμαι ότι ο άντρας μου δε μ’ αγαπάει. Δε με δέρνει πια». Σε ορεινή περιοχή της χώρας μας βέβαια, αλλά και στα πιο πεδινά, υπάρχουν ομολογίες ότι όταν ο καλός ή η καλή σου σου κάνει καμιά σκηνή ζήλιας (ακόμα και με προσβολές) νιώθεις ότι είσαι σημαντικό/ή για αυτόν. Δίνεις θετική ερμηνεία στη ζήλια του/της (με αγαπάει, με θέλει και άλλα τέτοια). Ε και το χαστούκι σε κάποια άλλα κοινωνικά πλαίσια στην ίδια συνομοταξία ανήκει.
Δεν προτείνω να αρχίσουμε το ξύλο. Αυτό θα ήταν εύκολο.
Προτείνω να συνειδητοποιήσουμε ότι για ένα γεγονός, για μια συμπεριφορά, για μια κουβέντα του συντρόφου μας, θα μας ήταν χρήσιμο να αποκτήσουμε τη δεξιότητα να κατασκευάζουμε στο μυαλό μας πολλές και διάφορες ερμηνείες. Και μάλιστα αυτές να μπορούν να καλύπτουν ένα φάσμα όπου στο ένα άκρο θα βρίσκονται οι πιο καλόπιστες, «αθώες» ερμηνείες και στο άλλο οι πιο «κακές» και ενοχοποιητικές. Και από αυτές μετά, να διαλέγουμε μία που να εξυπηρετεί καλύτερα από όλες το σκοπό μας- το συναισθηματικό μας σκοπό εννοώ- και να ελέγχουμε, πριν να την παντρευτούμε (την ερμηνεία) αν επιβεβαιώνεται στο πέρασμα του χρόνου και στις δοκιμασίες που φέρνει η ζωή.
Εσύ φτιάχτηκες για να εξυπηρετείς το μυαλό σου ή αυτό για να εξυπηρετεί εσένα;
Σοφία Κατερινάκη
Ψυχολόγος
Συστημική ψυχοθεραπεία και συμβουλευτική
Ομονοίας 99- Καβάλα
Τηλ. 6946 336522