Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018
Με την έναρξη του καλοκαιριού γινόμαστε θεατές παραδοσιακών χωρών και εθίμων που δραστήριοι συμπολίτες μας με δύναμη ψυχής και απέριττο κάλος αναβιώνουν σε πλατείες, πάρκα, θέατρα, στην πόλη και στα χωριά. Μας ταξιδεύουν σ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και στις αλησμόνητες πατρίδες. Γράφει ο Ν. Πολίτης: «Αλλ’ εις τα τραγούδια και τας παραδόσεις ο εθνικός χαρακτήρ αποτυπώνεται ακραιφνής και ακίβδηλος. Αι μεν παραδόσεις, συναπτόμεναι ατενώς προς πατρίους τόπους και προς οικείας μορφάς, εμφανίζουν πλαστικώς τα εθνικά ιδεώδη, και αποδεικνύουν ότι η αρχήθεν μυθοπλαστική δύναμις του λάου διατηρείται αμείωτος· τα δε τραγούδια εγκατοπτρίζουν πιστώς και τελείως τον βίον και τα ήθη, τα συναισθήματα και την διανόησιν του ελληνικού λάου και εξωραΐζοντα δια του ποιητικού διακόσμου αναζωπυρουν τας αναμνήσεις των εθνικών περιπετειών.».
Η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι αυτή που καθορίζει την ταυτότητά μας, πολύ σημαντική για την κοινωνία μας, για τον πολιτισμό, για τις μελλοντικές γενιές. Την δική της πολιτιστική κληρονομιά έχει και η κάθε χώρα της Ε.Ε.. Η γνωριμία με τον πολιτισμό του άλλου, αμβλύνει τις αντιθέσεις διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης, ο πολιτισμός της οποίας χαρακτηρίζεται από την ποικιλομορφία των σκέψεων, των αντιθέσεων, του διαλόγου. Αυτός ο πλουραλισμός υπήρξε το θεμέλιο της έννοιας της Ευρωπαϊκής ελευθερίας, είναι αυτός ακριβώς που βρίσκεται σε κίνδυνο και αυτόν οφείλουμε να διαφυλάξουμε.
Τι είναι όμως πολιτιστική κληρονομιά; Είναι κτίρια, μνημεία, αρχαιολογικοί χώροι, φορεσιές, έργα τέχνης, τεχνουργήματα, βιβλία, γλώσσα, προφορικές παραδόσεις, χορός, θέατρο, μουσική, κοινωνικές πρακτικές, παραδοσιακή χειροτεχνία και πολλές άλλες υλικές και άυλες δράσεις του παρελθόντος. Πολιτιστική κληρονομιά είναι επίσης τα τοπία, η χλωρίδα και η πανίδα μιας περιοχής. Επιπρόσθετα αποτελεί πηγή ανάπτυξης· περίπου 8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. συνδέονται έμμεσα μ’ αυτήν.
Για τους παραπάνω λόγους, σε μια περίοδο κατά την οποία παγκόσμιοι πολιτιστικοί θησαυροί καταστρέφονται σε ζώνες συγκρούσεων, το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο όρισε το 2018 ως το Ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς, χρηματοδοτώντας έργα που την στηρίζουν σε κράτη μέλη, δήμους και περιφέρειες. Ειδική πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα συνεργασίας σχετικά με το Ευρωπαϊκό έτος έχει προκηρυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη». Σε συνεργασία του Συμβουλίου της Ευρώπης, της UNESCO και άλλους εταίρους, θα υλοποιηθούν πρωτοβουλίες συνεργασίας με σχολικά ιδρύματα καθώς και διερεύνηση καινοτόμων λύσεων για την επαναχρησιμοποίηση κτιρίων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Θα αναρωτηθεί κάποιος, ο Δήμος Καβάλας μ’ έναν αρχαιολογικό χώρο (Φίλιπποι) ενταγμένο στην UNESCO, με την παλαιά Πόλη της Παναγίας και του Αγίου Νικολάου, με ένα μεγάλο απόθεμα καπναποθηκών, με αξιόλογους πολιτιστικούς και ιστορικούς συλλόγους, τι κάνει για την ανάδειξή τους, αξιοποιώντας τα προγράμματα; Ότι κάνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια, αφήνει τις ευκαιρίες να μας προσπεράσουν. Πρέπει να καταλάβουμε ότι προωθώντας τον πολιτισμό (όχι μόνο για εσωτερική κατανάλωση) ενισχύουμε τον τουρισμό, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη.
Μουριάδης Θεόδωρος,
Δημοτικός Σύμβουλος.
