Η ιστορία του μοιάζει με το σενάριο ενός συναρπαστικού τηλεοπτικού δράματος. Κι όμως ο Manuel Perez Martinez, πιο γνωστός από τους κολομβιανούς ως «el cura Perez» (ο ιερέας Perez), έχει αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην κολομβιανή επαναστατική ιστορία και τη θεολογία της απελευθέρωσης σε όλη τη λατινική Αμερική.
Ο ταλαντούχος Αυστραλός δημοσιογράφος Walter J. Broderick τον χαρακτήρισε ως τον αόρατο αντάρτη στην ενδιαφέρουσα βιογραφία του, για το έμπιστο του χαρακτήρα και την (ίσως υπερβολική) διακριτικότητα του χαρακτήρα του. Ο ManuelPerez ήταν Ισπανός, στην πραγματικότητα, γεννήθηκε στο Alfamèn ένα μικρό χωριό της Αραγονίας το 1943 σε μια οικογένεια πολύ καθολικών αγροτών. Αποδεικνύεται πολύ ταλαντούχος στις σπουδές και επίσης λόγω της έντονης μυωπίας του στέλνεται με χαρά στο ιεροσπουδαστήριο, όπου θα δημιουργήσει μια πολύ σταθερή φιλία με δύο άλλους μελλοντικούς ιερείς και προσωπικότητες κλειδιά της θεολογίας της απελευθέρωσης: τον Josè Antonio Jimenez και τον Domingo Laìn.
Το 1966 χειροτονήθηκε ιερέας αφού είχε εμπειρίες ως εργάτης-παπάς στη Γαλλία και γνώρισε τον μυθικό κολομβιανό Πατέρα Καμίλο Τόρες,Camilo Torres (που συχνά δρούσε στη Γαλλία και στο Βέλγιο). Η συμμετοχή στους γαλλικούς και βελγικούς καθολικούς-εργατικούς κύκλους σφυρηλατεί έναν διαφορετικό χαρακτήρα, ο Manuel Perez αρχίζει να ακούει για τη θεολογία της απελευθέρωσης, του περουβιανού ιερέα-φιλοσόφου Gutierrez, για τις επαναστατικές ιδέες ορισμένων λατινοαμερικανών ιερέων βάσης και έτσι αποφασίζει να αφιερωθεί σε μια ζωή ιεραποστόλου μαζί με τους δύο αχώριστους φίλους του-συναδέλφους Jimenez και Laìn.
Ο επίσκοπος της Σαραγόσα είναι στην ευχάριστη θέση να «ξεφορτωθεί» τρεις μαρξιστές ιερείς από την επισκοπή του στέλνοντάς τους στη Δομινικανή Δημοκρατία και την Κολομβία. Οι ιδέες των τριών νεαρών ιερέων ενισχύονται μπροστά σε πάρα πολλά στοιχεία της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής αδικίας των χωρών της Λατινικής Αμερικής. Ο θάνατος στη μάχη του μεγάλου Camilo Torres (15 Φεβρουαρίου 1966) προκάλεσε μια δεύτερη αποστολή στον Manuel Perez. το παράδειγμα του Καμίλο Τόρες, ιερέα και αντάρτη, καθίσταται σχεδόν σαν ένα πολικό αστέρι της συνείδησης του νεαρού Μανουέλ. Το 1968 ο Πατέρας Perez παραμένει επιτέλους μόνιμα στην Κολομβία με τους δύο φίλους του Laìn και Jimenez. και οι τρεις μαζί με τον αρχιεπίσκοπο της Μπουεναβεντούρα και άλλους 46 ιερείς θα συντάξουν για πρώτη φορά ένα επίσημο εκκλησιαστικό έγγραφο που καταγγέλλει τις κοινωνικές ανισότητες της λατινοαμερικανικής κοινωνίας. Μετά από μια σειρά από αντιξοότητες και συγκρούσεις με όλες σχεδόν τις υψηλές εκκλησιαστικές δομινικανές ιεραρχίες, της Κολομβίας και της Ισπανίας, οι τρεις ιερείς κατορθώνουν μέσω κάποιων επαφών στη Γαλλία να επιστρέψουν παράνομα στην Κολομβία και τελικά να καταταγούν ως αντάρτες στο Ejercito de Liberaciòn Naciònal, Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό, περισσότερο γνωστό με τα αρχικά «ELN» ξεκάθαρα εμπνευσμένο από γκεβαριστές και χριστιανοεπαναστάτες. Πρέπει να γίνει μια διάκριση στην Κολομβία μεταξύ των δρώντων τριών μαρξιστικών ανταρτικών οργανώσεωνi: 1) FARC (Fuerzas ArmadasRevolucionarias Colombianas, Επαναστατικές Κολομβιανές Ένοπλες Δυνάμεις) ξεκάθαρης μαρξιστικής-λενινιστικής έμπνευσης, πολύ ισχυρές και ιστορικά επιδοτούμενες από τη Σοβιετική Ένωση. 2) ELN (Ejercito de liberaciònNacional) γκεβαριστικός και θεοαπελευθερωτικός σαφώς βοηθούμενος από την Κούβα. 3) EPL (Ejercito Popular de Liberaciòn, Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), μαοϊκός, φιλοκινεζικός και χρηματοδοτούμενος από τη λαϊκή δημοκρατία της Κίνας.
Ανάμεσα στους τρεις αντάρτες θα ξεχωρίσει ο Manuel Perez, ο οποίος θα γίνει «El cura Perez» για την απίστευτη επιμονή και αυταπάρνηση του. Ο Perez θα πετύχει σε μια ιστορική επιχείρηση από στρατιωτική και ανθρώπινη άποψη, δηλαδή να καταφέρει να διασχίσει μόνος και χωρίς μέσα υποστήριξης, (ακόμα και με σπασμένο ένα φακό των με μεγάλο πάχος γυαλιών του) μέρος του τροπικού δάσους του Αμαζονίου της Κολομβίας, σε τέτοιο βαθμό ώστε να τον πιστεύουν νεκρό οι σύντροφοι του στο στρατό και οι εχθροί του. Ο El cura Perez θα καταφέρει να αναδιοργανώσει τις τάξεις του ELN μετά τον αποδεκατισμό του το 1978. Ο ELN ανασταίνεται χάρη σε αυτόν και τον διοικητή «Gabino» που αντίστοιχα θα γίνουν οι στρατιωτικοί και πολιτικοί ηγέτες της οργάνωσης των ανταρτών. Ο Manuel Perez θα πεθάνει το 1998 και μαζί με τον Camilo Torres θα γίνουν ο φάρος μιας πιθανής διαφορετικής επαναστατικής Κολομβίας. Πριν από μερικά χρόνια, χωρίς εξήγηση, το facebook συσκότισε τη σελίδα που αφορούσε τον Cura Perez, ενώ στη γενέτειρά του Alfamèn στην Αραγονία όπως και στη Σαραγόσα του αφιέρωσαν έναν δρόμο. Χάρη στον Μανουέλ Πέρεθ, ο Τσε Γκεβάραπερπάτησε και αυτός στα χίλια μονοπάτια της κολομβιανής ελπίδας.
EUGENIO LORENZANO Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος
Υστερόγραφο: Να πω κι εγώ με τη σειρά μου πως θυμάμαι με τον καλύτερο τρόπο την κυρία Λέλα Μερτζιανίδου για τους εξαιρετικούς της τρόπους, την αγνή συμπάθεια που έδειχνε προς το πρόσωπο μου και την οικογένεια μου. Όλη η πόλη μιλούσε με τα καλύτερα λόγια γι’ αυτό τον άνθρωπο, που ανέθρεψε μαζί με τον σύντροφο της ένα γλυκύτατο παλικαράκι, έτσι θυμάμαι τον Θανάση της. Να είναι καλά εκεί που βρίσκεται, μαζί με άξιους σαν κι αυτήν!
