Άλλη μια προσκυνηματική επίσκεψη στο Περιβόλι της Παναγίας μας ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το τριήμερο Τετάρτη 2 – Παρασκευή 4 Απριλίου 2025.
Η είσοδος πραγματοποιήθηκε με τους φίλους Δημήτρη Βογιατζή και τον Γιώργο, ενώ η παρέα μεγάλωσε με τον ερχομό του Ανδρέα Σκλαρή και του Γιάννη Αραμπατζή που μπήκαν με ημιφορτηγό της εταιρείας φέρνοντας αρτοσκευάσματα και είδη ζαχαροπλαστικής για διάφορες Μονές – Σκήτες και κελιά.
Ιερά Μονή Ξενοφώντος
Πρώτη επίσκεψη μας στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ξενοφώντος, που είναι μία εκ των είκοσι Μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται δέκατη έκτη (16η) στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών.
Το παλαιό Καθολικό είναι ιστορημένο με τοιχογραφίες της Κρητικής σχολής (1544) και η τράπεζα με τοιχογραφίες του 1475. Σημαντικό κτίσμα είναι το παρεκκλήσιο του Αγίου Δημητρίου.
Η Μονή ιδρύθηκε λίγο πριν το 998. Με σιγίλλιο του Πατριάρχη Γαβριήλ Δ΄ έγινε Κοινοβιακή το 1784 και έκτοτε λειτουργεί μέχρι σήμερα. Η σημερινή μορφή της Μονής είναι αποτέλεσμα σειράς επισκευών και επεκτάσεων που ολοκληρώθηκαν στο τέλος περίπου του 18ου αιώνα.
Η Μονή Ξενοφώντος έχει δύο Καθολικά τιμώμενα στον Άγιο Γεώργιο. Το παλαιότερο είναι από τα μικρότερα του Αγίου Όρους και ο νάρθηκας του εφάπτεται ουσιαστικά στην ανατολική πλευρά της Τράπεζας.
Οι πολύ ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του κυρίως Ναού είναι του Κρητικού ζωγράφου Αντωνίου και χρονολογούνται περί το 1544. Το νεότερο Καθολικό θεμελιώθηκε από το Φιλόθεο το 1817, και περατώθηκε σε είκοσι χρόνια.
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Αλέξιος Ξενοφωντινός. Η Μονή κατέχει ως μέγα θησαύρισμα τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου της Οδηγήτριας,την οποία προσκυνήσαμε ευλαβικά και ζητήσαμε την προστασία της.
Ιερά Κοινοβιακή Σκήτη Προφήτου Ηλιού
Στη συνέχεια πήραμε το δρόμο με οδηγό τον Πατέρα Παΐσιο για την γνώριμη μας Ιερά Παντοκρατορινή Κοινοβιακή Σκήτη του Προφήτου Ηλιού – την οποία προσωπικά νιώθω σαν το δεύτερο μου σπίτι καθώς την επισκέπτομαι ανελλιπώς από το 1996 – όπου μας περίμεναν ο Γέροντας μας Φιλήμων με την συνοδεία του.
Ο Αρχοντάρης Πατέρας Φίλιππος άνοιξε το Καθολικό και έτσι προσκυνήσαμε την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Δακρυροούσης που βρίσκεται δεξιά και μπροστά από το επιβλητικό χρυσοπλουμιστό τέμπλο ύψους 12 μέτρων.
Προσκυνήσαμε τεμάχιο από τα σπάργανα του Ιησού Χριστού που φυλάσσεται στη μία από τις δύο μεγάλες λειψανοθήκες που βρίσκονται στον ίδιο χώρο και περιέχουν τεμάχια λειψάνων πολλών Αγίων. Η συνάντηση μας με τον Δικαίο της Ιεράς Σκήτης Γέροντα Φιλήμων ξεχωριστή- όπως κάθε φορά.
Στο μνήμα του Μακαριστού Γέροντα Ιωακείμ
Μετά από λίγη ώρα κατευθυνθήκαμε βόρεια της Σκήτης και πιο συγκεκριμένα στα Κοιμητήρια όπου αναπαύεται από τον Ιούνιο του 2021 ο Μακαριστός Γέροντας μας Ιωακείμ Καραχρήστος. Ανάψαμε το κερί – προσευχηθήκαμε για καλό παράδεισο και πήραμε το στρατί για το εσωτερικό της Σκήτης.
Ιερά Μονή Ιβήρων
Μετά την μεσημεριανή τράπεζα η παρέα επιβιβάστηκε στο ημιφορτηγό και κινούμενοι νοτιοδυτικά φτάσαμε σε 20′ στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ιβήρων, η οποία είναι μία εκ των είκοσι Μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται τρίτη (3η) στην Ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών.
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Ναθαναήλ Ιβηρίτης. Η Μονή Ιβήρων έχει 16 παρεκκλήσια. Στο Καθολικό βρίσκονται δύο παρεκκλήσια με τοιχογραφίες, του Αγίου Νικολάου και των Αγίων Αρχαγγέλων.
Εκεί φυλάσσονται τα λείψανα 165 Αγίων και τμήματα από τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν κατά την σταύρωση του Χριστού. Δίπλα στην παλαιά είσοδο της Μονής βρίσκεται το παρεκκλήσιο της Παναγίας της Πορταΐτισσας με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, την οποία αξιωθήκαμε να προσκυνήσουμε για ακόμη μία φορά και να λάβουμε μεγάλη ευλογία.
Η Παναγία Πορταΐτισσα αποτελεί έναν σημαντικό θρησκευτικό και πνευματικό θησαυρό, είναι ένα από τα πολυτιμότερα κειμήλια της Μονής και προστατεύει όλο το Άγιον Όρος. Η ιερή εικόνα ξεχωρίζει ανάμεσα σε άλλες και είναι γνωστή για τα θαύματά της.
Κατά την παράδοση, όταν ολοκληρώθηκε η ίδρυση της Μονής Ιβήρων, στα ανοιχτά της θάλασσας, εμφανίστηκε η ιερή εικόνα της Παναγίας Πορταΐτισσας που ξεχώριζε από ένα φωτεινό στύλο, ο οποίος ξεκινούσε από τη θάλασσα και έφτανε μέχρι τον ουρανό. Οι Μοναχοί όταν είδαν την εικόνα, προσπάθησαν να την πλησιάσουν, μα όσο την πλησίαζαν, αυτή απομακρυνόταν.
Το θαύμα με τον Όσιο Γαβριήλ
Αυτό συνέβαινε μέρα και νύχτα για αρκετές μέρες. Χωρίς να πετύχουν κάτι, οι Μοναχοί πήγαν στην εκκλησία για να προσευχηθούν και να ζητήσουν από τον Κύριο να χαρίσει την εικόνα στο μοναστήρι τους.
Σε έναν από τους μοναχούς, τον Όσιο Γαβριήλ εμφανίστηκε η Θεοτόκος και του είπε: «Να πεις στον Ηγούμενο και στους αδελφούς ότι θα σας παραδώσω την εικόνα μου, για να σας προστατεύει.
Θα μπεις κατόπιν στη θάλασσα, θα περπατήσεις πάνω στα κύματα, κι έτσι θα καταλάβουν όλοι την εύνοια μου για το μοναστήρι σας». Με εντολή της Υπεραγίας Θεοτόκου λοιπόν, ο Όσιος Γαβριήλ βάδισε πάνω στη θάλασσα, η οποία απέκτησε στερεή μορφή. Παρέλαβε την εικόνα και την μετέφερε προς τα έξω, στη ξηρά. Έκτοτε, στο σημείο εκείνο αναβλύζει αγίασμα με το οποίο αγιάζονται οι πιστοί που το επισκέπτονται.
Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
Φεύγοντας από την Μονή Ιβήρων πήραμε τον δρόμο για την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Σταυρονικήτα που βρίσκεται σε μικρή απόσταση. Η Μονή Σταυρονικήτα κατατάσσεται 15η στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών του Αγίου Όρους.
Είναι Ελληνική, Κοινοβιακή από το 1968 και εορτάζει του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου (19 Δεκεμβρίου με το Νέο Ημερολόγιο). Κατέχει τη θαυματουργή ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά, την οποία προσκυνήσαμε.
Ονομάζεται έτσι, όταν καθώς την έβγαλαν από τη θάλασσα που είχε παραμείνει για εκατοντάδες χρόνια αναλλοίωτη, στο μέτωπο του Αγίου ήταν κολλημένο ένα στρείδι, που όταν το έβγαλαν έτρεξε αίμα.
Είναι το μικρότερο μοναστήρι του Αγίου Όρους, σε μορφή κάστρου με μία υποτυπώδη αυλή. Στο Καθολικό υπάρχουν τοιχογραφίες του Θεοφάνη του Κρητός. Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Τύχων Σταυρονικητιανός.
Επιστροφή στη Σκήτη Προφήτου Ηλιού
Αμέσως μετά η παρέα επέστρεψε στην Ιερά Κοινοβιακή Σκήτη Προφήτου Ηλιού και μετά από λίγη ώρα κατευθύνθηκε στο Ιερό παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου, προκειμένου να λάβουμε μέρος στην αγρυπνία που ακολούθησε.
Προσκύνημα στον Ιερό Ναό Πρωτάτου «Άξιον Εστίν»
Την επόμενη ημέρα Πέμπτη 3 Απριλίου (21 Μαρτίου με το Παλαιό Εορτολόγιο ) και αφού πήραμε ευλογία από τον Γέροντα Φιλήμων αναχωρήσαμε για την πρωτεύουσα του Αγίου Όρους – τις Καρυές – για να βρεθούμε στο Ιερό Ναό Πρωτάτου ” Άξιον Εστίν ” και να προσκυνήσουμε την θαυματουργή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Ως “Άξιον Εστίν” αναφέρεται και η εικόνα της Παναγίας που βρίσκεται σήμερα στο Ιερό Σύνθρονο του Ναού του Πρωτάτου. Θεωρείται η σημαντικότερη εικόνα του Αγίου Όρους, μιας και είναι «Εφέστιος» και «Προστάτις» των 20 Αγιορείτικων Μονών, αντίγραφο της οποίας βρίσκεται σε κάθε Μονή.
Ιερά Μονή Βατοπεδίου
Περίπου μία ώρα αργότερα με κατεύθυνση βόρεια φτάσαμε στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου (ή και Βατοπαιδίου), που είναι μια εκ των είκοσι Μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται δεύτερη στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών.
Κτήτορες της Μονής, τον 10ο αιώνα, αποτέλεσαν τρεις Θρακιώτες ευγενείς που ήρθαν για να ζήσουν στο όρος Άθω από την Αδριανούπολη, οι Άγιοι Νικόλαος, Αθανάσιος και Αντώνιος.
Σήμερα, καθηγούμενος της Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Βατοπεδινός. Στη Μονή βρίσκονται επτά εικόνες της Θεοτόκου: Η Παναγία η Βηματάρισσα η οποία είναι η εφέστιος εικόνα της Μονής Βατοπαιδίου και βρίσκεται στο ιερό βήμα του καθολικού της Μονής.
Η Παναγία η Εσφαγμένη η οποία είναι τοιχογραφία του 14ου αιώνα και βρίσκεται στον νάρθηκα του παρεκκλησίου του Αγίου Δημητρίου, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο καθολικό της Μονής.
Η Παναγία η Παντάνασσα, η οποία προέρχεται από τη Μικρά Ασία και βρίσκεται στο καθολικό της Μονής. Συνδέεται με πλήθος θαυμάτων ίασης ασθενειών. Τη δώρισαν ηλικιωμένοι Μικρασιάτες Μοναχοί προς φύλαξη και διατήρηση στον Γέροντα Ιωσήφ τον Βατοπεδινό όταν διέμενε στη Νέα Σκήτη του Αγίου Όρους.
Η Παναγία η Αντιφωνήτρια, ονομάστηκε έτσι σε ανάμνηση του θαύματος της αντιφώνησης της Θεοτόκου προς την κόρη του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Πλακιδία. Η Παναγία η Παραμυθία, η οποία συνδέεται με τη θαυματουργική επέμβαση για τη διάσωση της Μονής από τους πειρατές το 1320 και ονομάσθηκε Παραμυθία δηλαδή παρηγοριά.
Είχαμε την μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουμε την χάρη της. Θερμές ευχαριστίες στον Πατέρα Τιμόθεο ο οποίος μας υποδέχτηκε και μας οδήγησε στην θαυματουργή εικόνα της. Η Παναγία η Ελαιοβρύτισσα, η οποία συνδέεται με το θαύμα της υπερχείλισης των δοχείων του λαδιού σε μία περίοδο ελλείψεως λαδιού στην Μονή.
Η Παναγία η Πυροβοληθείσα, η οποία είναι τοιχογραφία στην εξωτερική πύλη της Μονής. Το 1822 μία ομάδα Τούρκων οπλιτών έφθασε στην Μονή, και ένας από αυτούς, βλέποντας την εικόνα, την πυροβόλησε.
Η Μονή έχει ως μέγα θησαύρισμα την Αγία Ζώνη της Θεοτόκου, στην οποία αποδίδονται πολλά θαύματα. Την Αγία Ζώνη δώρησε στη Μονή ο αυτοκράτορας Ιωάννης ο Καντακουζηνός.
Είχαμε την μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουμε την Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου κατά την προηγιασμένη θεία λειτουργία, να πάρουμε ευλογίες (ζώνες) και να προσευχηθούμε σε πέντε από τις προαναφερθείσες εικόνες της Παναγίας, κατά την παρουσία μας στο Βατοπέδι την ημέρα αυτή.
Σκήτη Προφήτου Ηλιού – Θεία εξομολόγηση
Κατά την επιστροφή στην αγαπημένη μας Ιερά Παντοκρατορινή Κοινοβιακή Σκήτη του Προφήτου Ηλιού καθίσαμε στην τράπεζα και λίγο αργότερα ήρθε η ώρα για την Θεία Εξομολόγηση με τον Γέροντα Φιλήμων. Κατόπιν ολιγόωρη ανάπαυση – πριν το απόδειπνο – μετά το πέρας του συζήτηση με τον Γέροντα και νωρίς – νωρίς ο δρόμος για τα κελιά μας.
Η ώρα της αναχώρησης
Την Παρασκευή 4 Απριλίου και μετά το πέρας των Ακολουθιών ήρθε η ώρα να χαιρετήσουμε τον Γέροντα Φιλήμων και την συνοδεία του και να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής.
Ιερά Μονή Παντοκράτορος
Η τελευταία ημέρα στο Περιβόλι της Παναγίας περιελάμβανε κάποιες ακόμη εξορμήσεις, δίχως να γνωρίζουμε εκ πρωιμίου για το πως θα εξελιχθούν. Ξεκινήσαμε με την κάθοδό μας στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παντοκράτορος, η οποία κατατάσσεται έβδομη (7η) στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών.
Καθηγούμενος είναι ο Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Παντοκρατορινός. Η Μονή έχει μορφή οχυρωμένου μεσαιωνικού κάστρου. Το Καθολικό της είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος.
Εκεί φυλάσσεται η ολόσωμη εικόνα της Παναγίας της Γερόντισσας, την οποία ευλαβικά αξιωθήκαμε να προσκυνήσουμε για ακόμη μία φορά, ζητώντας από την Μεγαλόχαρη να προστατεύει εμάς και τις οικογένειες μας και να μας αξιώσει να έρθουμε εκ νέου να την προσκυνήσουμε. Αριστερά του Καθολικού – που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος – βρίσκεται και η εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Φανερωμένου.
Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας
Μετά τις ανηφοριές, άρχισαν οι κατηφοριές με πρώτη στάση την Δάφνη και στη συνέχεια – με το άνοιγμα της μπάρας – πήραμε το δρόμο για την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Σίμωνος Πέτρας, επίσης γνωστή ως Σιμωνόπετρα.
Βρίσκεται σε υψόμετρο 300 μέτρων από τη θάλασσα πάνω σε βράχο από γρανίτη. Η Μονή είναι ένα από τα τολμηρότερα οικοδομήματα της βυζαντινής μηχανικής, καθώς αποτελεί ένα επταώροφο πυργωτό κτίριο.
Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στη Γέννηση του Χριστού. Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Ελισσαίος Σιμωνοπετρίτης. Στον πρώτο όροφο της ανατολικής πτέρυγας στο ηγουμενείο, βρίσκεται το παρεκκλήσι της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής, της οποίας το αριστερό χέρι σώζεται άφθαρτο και ενίοτε σε θερμοκρασία ανθρώπινου χεριού εδώ και πολλούς αιώνες.
Κατά την ολιγόωρη προσκυνηματική παραμονή της παρέας στη Σιμωνόπετρα, είχαμε τη χαρά να βρεθούμε με τον Πατέρα Συμεών, έναν εξαίρετο Μοναχό, με καταγωγή από την Καβάλα και πιο συγκεκριμένα από την συνοικία του Προφήτη Ηλία.
Μέσω Δάφνης – Ουρανούπολη – Καβάλα
Μετά και το πέρασμα από την Μονή Σίμωνος Πέτρας, η παρέα επιβιβάστηκε στο φορτηγάκι με προορισμό τη Δάφνη. Μετά από μικρή αναμονή στο λιμάνι της Δάφνης, έφτασε τόσο το φέρυ – μπόουτ, όσο και το ταχύπλοο για να παραλάβει τους προσκυνητές και να τους μεταφέρει στην Ουρανούπολη.
Από κει ο καθένας παίρνει τον δρόμο της επιστροφής για τον τόπο του. Η παρέα μας μοιράστηκε – όπως και κατά την είσοδο στην χερσόνησο του Άθωνα. Ο καθένας από εμάς είχε τις προσωπικές στιγμές και εμπειρίες κατά την παραμονή του στο Περιβόλι της Παναγίας μας. Η χάρη της να μας σκεπάζει και να μας επιτρέψει να βρεθούμε σύντομα στο Αγιώνυμο Όρος της
Μπάμπης Παναγιωτίδης
