• 20 Απριλίου 2024,

Οι λέξεις είναι φλέβες

 Οι λέξεις είναι φλέβες

Γράφει η Ηρώ Καραμανλή


Ο Πλάτωνας στο έργο του Τίμαιος και στο σημείο που περιγράφει τη δημιουργία του Σύμπαντος, λέει τα εξής : «Τότε (ο Δημιουργός) σκέφτηκε να φτιάξει μια κινητή εικόνα του Αιώνα και διακοσμώντας συγχρόνως τον ουρανό, φτιάχνει την αιώνια εικόνα του – μένοντος αιώνος εν ενί – η οποία προχωρεί σύμφωνα με το νόμο των αριθμών που εμείς ονομάσαμε χρόνο».
Στο έργο του Πλωτίνου «Περὶ αἰῶνος καὶ χρόνου» και στο Κεφάλαιο 3 αναφέρεται πως δεν υπάρχει κάτι αιώνιο που θα γίνει ύστερα (στο μέλλον) και που δεν είναι ήδη. Ούτε υπήρξε (στο παρελθόν) κάτι αιώνιο που δεν είναι τώρα. Η αιωνιότητα συνεπώς ούτε ήταν ούτε θα είναι, αλλά μόνο είναι.

Η ΛΕΞΗ
Αιών, -ο, ουσ
Αιώνας είναι η περίοδος των εκατό χρόνων. Πολλές φορές εννοούμε και τον χρόνο που είναι διαρκής και ατελεύτητος (αιωνιότητα). Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «αεί» που σημαίνει «πάντα». Στη γεωλογία, είναι η υποδιαίρεση του χρόνου κατά τον οποίο δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε η ζωή : Αζωικός αιών, Καινοζωικός, κλπ. Εννοούμε επίσης και μία χρονική περίοδο που χαρακτηρίζεται από κάποιο σημαντικό γεγονός ή από μία σπουδαία προσωπικότητα : χρυσός αιώνας του Περικλή, Μέσοι Αιώνες, αιώνας της Αποικιοκρατίας, των Σταυροφοριών, της Ατομικής Ενέργειας, του Διαφωτισμού, κλπ.
Ο Αριστοτέλης ετυμολογώντας τη λέξη Αιών λέει ότι είναι συνδυασμός των λέξεων «αεί» (πάντα) και «ων» (ο υπάρχων). «Το όριο ολόκληρου του ουρανού, που περιέχει όλο το χρόνο και το άπειρο, είναι ο Αιώνας, ο οποίος είναι αθάνατος και θείος», (Περί Ουρανού, Α’ ΙΧ, 27). Σε ηλικία 17 ετών εισήρθε στην Ακαδημία του Πλάτωνα στην Αθήνα και το έργο του συνέβαλε σχεδόν σε κάθε τομέα της ανθρώπινης γνώσης. Σύμφωνα με τον φιλόσοφο Μπράιαν Μαγκί (Bryan Magee), “είναι αμφίβολο αν κάποιο ανθρώπινο ον γνώριζε τόσα πολλά όσα αυτός”. Ο Αριστοτέλης έθεσε της αρχές της τυπικής λογικής, ήταν πρωτοπόρος στη μελέτη της ζωολογίας, και επηρέασε κάθε μελλοντικό επιστήμονα και φιλόσοφο μέσα από τη συμβολή του στην επιστημονική μέθοδο.
Στην ελληνική μυθολογία ο θεός Χρόνος εναλλακτικά ονομάζεται και Αιών και σε ελληνορωμαϊκά ψηφιδωτά παριστάνεται ως ένας άντρας που περιστρέφει τον τροχό του ζωδιακού κύκλου που περικλείει τους δεκατρείς αστερισμούς.
Ερευνώντας τα έργα του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα και σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, συμπεραίνω πως με την λέξη Αιώνας δεν εννοούσαν το μέγεθος των περιορισμένων εκατό ετών ή την αιωνιότητα – όπως εικάζουν επιπόλαιοι μεταφραστές των αρχαίων κειμένων – αλλά εννοούσαν ένα σταθερό, αχρονικό μέγεθος που ο δικός μας κόσμος είναι η κινητή του εικόνα.
Αναζητώντας στο Σύμπαν κάποιο αστέρι με την ονομασία «Αιών» παρατήρησα ότι δεν υπάρχει. Ίσως επειδή – σύμφωνα πάντα με τις μέχρι τώρα διαπιστώσεις της Αστροφυσικής – κανένα αστερισμός δεν είναι αιώνιος και η διάρκεια ζωής των αστεριών είναι πεπερασμένη.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΜΠΡΑΙΑΝ ΜΑΓΚΙ, Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΑΒΒΑΛΑΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΠΕΡΙ ΟΥΡΑΝΟΥ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ
ΛΕΞΙΚΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ
ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ «ΗΛΙΟΥ»
ΛΕΞΙΚΟ ΓΕΩΡΓΑΚΑ

Διαβάστε επίσης