«Πού βρισκόμουν ενώ πραγματοποιούνταν μια γενοκτονία στη Γάζα»;
του Πατέρα Munther Isaac *
Είμαστε θυμωμένοι, είμαστε ρημαγμένοι. Αυτή έπρεπε να είναι μια στιγμή χαράς. Αντίθετα είμαστε σε πένθος. Φοβόμαστε. Περισσότεροι από 20.000 νεκροί. Χιλιάδες είναι ακόμα κάτω από τα ερείπια.
Περίπου 9.000 παιδιά σκοτώθηκαν με τον πιο βάναυσο τρόπο, μέρα με τη μέρα, 1 εκατομμύριο και 900.000 εκτοπίστηκαν, εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια καταστράφηκαν. Η Γάζα, όπως την ξέραμε, δεν υπάρχει πια.
Αυτό ονομάζεται εκμηδένιση. Αυτό είναι γενοκτονία. Ο κόσμος παρακολουθεί. Οι εκκλησίες παρακολουθούν. Οι άνθρωποι στη Γάζα στέλνουν εικόνες της δικής τους εξόντωσης σε πραγματικό χρόνο.
Ίσως ο κόσμος νοιάζεται, αλλά η εξόντωση συνεχίζεται. Αναρωτιόμαστε σήμερα, μπορεί αυτή να είναι η πίστη μας στη Βηθλεέμ; Στη Ραμάλα; Στην Τζενίν; Αυτή είναι η μοίρα μας; Μας βασανίζει η σιωπή του κόσμου.
Οι ηγέτες του λεγόμενου «ελεύθερου κόσμου» παρατάχθηκαν, ο ένας μετά τον άλλον, για να δώσουν το πράσινο φως σε αυτή τη γενοκτονία που διαπράχθηκε εναντίον ενός φυλακισμένου πληθυσμού.
Τη συγκάλυψαν. Όχι μόνο φρόντισαν να πληρώσουν εκ των προτέρων τον λογαριασμό, αλλά σκέπασαν την αλήθεια, το πλαίσιο, παρέχοντας έτσι την πολιτική κάλυψη. Και συνεπώς προστέθηκε ένα άλλο στρώμα: η θεολογική κάλυψη, με τη δυτική εκκλησία που πηδάει κάτω από αυτόν τον προβολέα.
Οι αγαπημένοι φίλοι μας στη Νότια Αφρική μας δίδαξαν την έννοια της θεολογίας του Κράτους, ορίζοντας την ως τη θεολογική δικαιολογία για τη διατήρηση του ρατσιστικού, καπιταλιστικού, ολοκληρωτικού status-quo, κατεστημένου. Είναι η ιδεολογική χρήση θεολογικών και βιβλικών εννοιών, για δικούς τους πολιτικούς σκοπούς.
Εδώ στην Παλαιστίνη η Βίβλος εργαλειοποιείται εναντίον μας. Το ίδιο το δικό μας ιερό βιβλίο. Στην ορολογία μας στην Παλαιστίνη εμείς μιλάμε για «αυτοκρατορία». Εδώ αντιμετωπίζουμε τη θεολογία της αυτοκρατορίας: μια μεταμφίεση ανωτερότητας, υπεροχής, «εκλεκτότητας», νομιμοποίησης.
Η θεολογία της αυτοκρατορίας μερικές φορές καλύπτεται με όμορφες λέξεις, όπως «αποστολή», «ευαγγελισμός», «εκπλήρωση της Προφητείας» και πως «φέρνει ελευθερία και απελευθέρωση». Η θεολογία της αυτοκρατορίας γίνεται ένα ισχυρό εργαλείο για να συγκαλύψει την καταπίεση, υπό το βλέμμα της θείας κύρωσης. Μιλάει για χώρα δίχως λαό. Χωρίζει τους ανθρώπους μεταξύ «Ημών» και «Αυτών». Απανθρωποποιεί και δαιμονοποιεί.
Η έννοια μιας γης χωρίς λαό, πάλι, παρόλο που γνώριζαν πολύ καλά ότι αυτή η γη είχε έναν λαό, και όχι έναν οποιοδήποτε λαό, αλλά έναν πολύ ιδιαίτερο λαό… Η θεολογία της αυτοκρατορίας θέλει το άδειασμα της Γάζας, όπως ακριβώς ήθελε την εθνοκάθαρση του 1948. Το αποκάλεσαν «θαύμα», ή μάλλον «θείο θαύμα».
Θέλει εμείς οι παλαιστίνιοι να πάμε στην Αίγυπτο τώρα, ή ίσως στην Ιορδανία. Γιατί όχι στη θάλασσα; Σκέφτομαι τα λόγια των μαθητών του Ιησού, όταν επρόκειτο να μπει στη Σαμάρεια: «Κύριε, θέλεις να διατάξουμε τη φωτιά από τον παράδεισο, να τους καταβροχθίσει;». Μιλούσαν για τους Σαμαρείτες. Αυτή είναι η θεολογία της αυτοκρατορίας, αυτό λένε για εμάς σήμερα, αυτοί.
Αυτός ο κόσμος, αυτός ο πόλεμος μας επιβεβαίωσε ότι αυτός ο κόσμος δεν μας βλέπει ως ίσους. Ίσως είναι το χρώμα του δέρματός μας. Ίσως είναι επειδή βρισκόμαστε στη λάθος πλευρά μιας πολιτικής εξίσωσης. Ακόμη και η εν Χριστώ Βασιλεία μας δεν μας προστατεύει.
Και έτσι λένε: αν πρέπει να σκοτώσουμε 100 παλαιστίνιους για να πιάσουμε μόνο έναν «μαχητή της Χαμάς», ας είναι. Αν στα μάτια τους δεν είμαστε άνθρωποι, στα μάτια του Θεού κανείς δεν μπορεί να πει το ίδιο. Η υποκρισία και ο ρατσισμός του δυτικού κόσμου είναι διαφανής και τρομακτικός.
Πάντα παίρνουν τις παλαιστινιακές λέξεις με καχυποψία και κατηγοριοποίηση. Όχι, δεν μας φέρονται δίκαια, με τον ίδιο τρόπο. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, παρά το πολύ σαφές ρεκόρ παραπληροφόρησης και ψεμάτων, τα λόγια τους είναι σχεδόν πάντα λανθασμένα κι ακόμη περισσότερο.
Στους ευρωπαίους φίλους μας λέω: Ποτέ, μα ποτέ, δεν θέλω κάποιος από εσάς να μας ξαναδώσει διαλέξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή το διεθνές δίκαιο. Ποτέ ξανά. Δεν είμαστε λευκοί, φαντάζομαι και αυτά, κατά τη λογική σας, δεν ισχύουν για εμάς. Κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου οι πολλοί χριστιανοί του δυτικού κόσμου φρόντισαν να έχει η Αυτοκρατορία την απαραίτητη θεολογία.
Είναι αυτοάμυνα, μας είπαν, και ακόμα ρωτάω: Πώς μπορεί να ονομαστεί αυτοάμυνα η δολοφονία 9.000 παιδιών; Πώς μπορεί ο εκτοπισμός ενός εκατομμυρίου εννιακόσιων χιλιάδων παλαιστινίων να ονομαστεί αυτοάμυνα;
Στη σκιά της αυτοκρατορίας παρεξήγησαν τον αποικιστή για θύμα και τον αποικισμένο με τον επιτιθέμενο. Ξεχάσαμε ότι το κράτος για το οποίο μιλούν, αυτό το κράτος, χτίστηκε επάνω στα ερείπια των πόλεων και των χωριών των ξαδέλφων τους, το ξέχασαν;
Είμαστε εξοργισμένοι με τη συνενοχή της Εκκλησίας. Φίλοι, επιτρέψτε μου να είμαι σαφής: η σιωπή είναι συνενοχή. Και οι κενές εκκλήσεις για ειρήνη χωρίς μια κατάπαυση του πυρός και ο τερματισμός της κατοχής, και τα επιφανειακά-επιπόλαια λόγια ενσυναίσθησης χωρίς μια συγκεκριμένη δράση εμπίπτουν στον ορισμό της συνενοχής.
Να, λοιπόν, το μήνυμά μου: Σήμερα, η Γάζα έχει γίνει η ηθική πυξίδα του κόσμου. Η Γάζα ήταν κόλαση πριν από τις 7 οκτωβρίου και ο κόσμος ήταν σιωπηλός. Πρέπει να μας εκπλήσσει σήμερα η σιωπή τους;
Αν δεν σας τρομοκρατεί αυτό που συμβαίνει στη Γάζα, αν δεν σας κλονίζει μέχρι το μεδούλι, κάτι δεν πάει καλά με την ανθρωπιά σας. Και αν εμείς, ως χριστιανοί, δεν αισθανόμαστε αγανακτισμένοι με τη γενοκτονία, από την εκμετάλλευση της Βίβλου για να τη δικαιολογήσουν, κάτι δεν πάει καλά στη χριστιανική μας μαρτυρία και διακυβεύουμε την αξιοπιστία του ευαγγελικού μας μηνύματος.
Αν δεν μπορείτε να αποκαλέσετε αυτό «γενοκτονία», είναι δικό σας λάθος. Είναι μια σκοτεινή αμαρτία που επιλέγετε να αγκαλιάσετε. Κάποιοι δεν ζήτησαν καν μια κατάπαυση του πυρός, μιλάω για τις εκκλησίες. Λυπάμαι για εσάς, εμείς θα είμαστε καλά.
Παρά τα τεράστια δεινά που αντιμετωπίζουμε, εμείς οι παλαιστίνιοι θα θεραπευθούμε. Θα αναστηθούμε. Θα σηκωθούμε ξανά στη μέση της καταστροφής, όπως πάντα ως παλαιστίνιοι, παρόλο που αυτή είναι ίσως η μεγαλύτερη αντιξοότητα που έχουμε δεχθεί εδώ και πολύ καιρό. Θα είμαστε καλά.
Αλλά σε όσους είναι συνένοχοι, σας λυπάμαι: θα θεραπευθείτε ποτέ από αυτό; Η φιλανθρωπία και τα σοκαρισμένα σας λόγια μετά τη γενοκτονία δεν θα κάνουν καμία διαφορά. Και ξέρω ότι θα έρθουν, αλλά δεν θα κάνουν τη διαφορά.
Τα λόγια μεταμέλειας, τύψεων δεν θα σας ελαφρύνουν και επιτρέψτε μου να σας πω ένα πράγμα: δεν θα δεχτούμε τη συγγνώμη σας μετά τη γενοκτονία. Αυτό που έγινε έγινε. Θέλω να κοιτάξετε στον καθρέφτη και να αναρωτηθείτε: «πού ήμουν όταν γινόταν μια γενοκτονία στη Γάζα;
*από την Βηθλεέμ Betlemme
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος contropiano.org
