Στη Ναντέρ, αρκετές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν αυτήν την πέμπτη 29 ιουνίου για να αποτίσουν φόρο τιμής στον νεαρό Nahel, που σκοτώθηκε από την αστυνομία δύο ημέρες νωρίτερα. Περισσότερο από μια μακρά σιωπηλή πορεία, οι διαδηλωτές φώναξαν την οργή τους, πως είδαν έναν δικό τους να πεθαίνει ξανά από τα χέρια ενός αστυνομικού, γράφουν οι Berenice Gabriel και Khedidja Zerouali.
Η οικογένεια του νεαρού Nahel M. ήθελε μια σιωπηλή λευκή πορεία, είχε μια θορυβώδη ανθρώπινη παλίρροια, μια μεγάλη κραυγή της καρδιάς. «Τα λεπτά σιωπής έχουν τελειώσει τώρα, και για να το πω ευγενικά, δεν είναι πλέον η ώρα για αυτήν», πετάει ένας νεαρός άνδρας βιαστικός μέσα στο πλήθος. Αυτή την πέμπτη 29 ιουνίου, στη Ναντέρ, όχι μακριά από το σημείο όπου σκοτώθηκε ο Nahel M. από έναν αστυνομικό δύο ημέρες νωρίτερα, αρκετές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να φωνάξουν την οργή τους. Υπήρχαν 6.200 σύμφωνα με το αρχηγείο της αστυνομίας, 20.000 σύμφωνα με τους διοργανωτές της λευκής πορείας.
Μέσα στο πλήθος ολόκληρες οικογένειες, ακτιβιστές, εκλεγμένοι αξιωματούχοι, ράπερς μεταξύ των οποίων οι Dinos και Rohff, νοικοκυρές που ανοίγουν το δρόμο για τα καροτσάκια τους, ηλικιωμένοι που προσπαθούν να συμβαδίσουν, νέοι που τα δίνουν όλα και εκείνοι που δεν λένε τίποτα, ακόμα πολύ συγκινημένοι, αγκαλιασμένοι, πνίγοντας μερικά δάκρυα.
Αλλά, πάνω απ’ όλα, υπάρχουν πολλοί νέοι, ακόμη και πολύ μικροί στην ηλικία, που έχουν κινητοποιηθεί: οι περισσότεροι έχουν φυλετιστεί και προέρχονται από τις λαϊκές γειτονιές του Île-de-France, από τις «επτά-επτά», από τις «εννιά-τρεις». «,» εννέα-τέσσερις». «Πείτε ότι ακόμη και στην Καέν κινητοποιήθηκαν που είναι ένα μεγάλο χωριό, τι…», λέει μια νεαρή γυναίκα από την Argenteuil. Εκεί, δεν υπάρχει Nanterre, δεν υπάρχει Nanterre, είμαστε όλοι μαζί ενάντια σε αυτήν την αστυνομική βία, σε όλες τις περιοχές, παντού στη Γαλλία. Και όλοι τους έχουν να πουν μια ιστορία αστυνομικής βίας. Τα αγόρια λένε από πρώτο χέρι, τα κορίτσια λένε τι συμβαίνει τόσο συχνά στα αδέρφια τους.
Αυτή την πέμπτη 29 ιουνίου η σιωπή δεν κράτησε πολύ. Ακούστηκε ο βρυχηθμός μοτοσυκλετιστών που έρχονταν σε ομάδες. Τα ονόματα των Zyed και Bouna, Adama, Théo, όλων των θυμάτων αστυνομικής βίας, τραγουδήθηκαν πολλές φορές από τότε που «όταν βαδίζουμε για έναν, βαδίζουμε για όλους». Υπήρχαν και τα συνθήματα στα μεγάφωνα, που έλεγαν ότι «όλοι μισούν την αστυνομία» ή ότι η αστυνομία είναι «παντού», αλλά η δικαιοσύνη είναι «πουθενά». Υπήρξαν επίσης εκκλήσεις για παραίτηση του Υπουργού Εσωτερικών ή του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Ποινικοποιήστε τα θύματα για να απαλλάξετε τους δράστες
Κατά την άφιξη, μια από τις θείες του Nahel φορούσε ξανά το πέπλο της αφού φώναξε επάνω στο φορτηγό, λυπημένη που ούτε εκείνη ούτε κανένα από τα μέλη της οικογένειας μπόρεσαν να μιλήσουν στο τέλος της πορείας. Λίγα μέτρα από το σημείο που τράκαρε το αυτοκίνητο που οδηγούσε ο νεαρός Nahel, η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων όταν έφτασε το φορτηγό των διοργανωτών. Η οικογένεια δεν μπόρεσε να εκφραστεί, φιμωμένη στη σιωπή από τον θεσμό που μόλις της πήρε ένα παιδί.
«Έχω θυμό, αυτό νιώθω, θυμό», επαναλαμβάνει η Τζέμα, ένα κορίτσι από τη Ναντέρ, φίλη του Ναέλ. Με την Mediapart ανησυχεί για την αστυνομική βία, και γι’ αυτήν δεν υπάρχουν αμφιβολίες: ο φίλος της σκοτώθηκε επειδή ήταν ένας νεαρός άραβας των λαϊκών συνοικιών.
Στις συζητήσεις, το όνομα του Nahel σύντομα μπλέκει με άλλα θύματα αστυνομικής βίας. Σύμφωνα με τους διαδηλωτές, το μοτίβο είναι πάντα το ίδιο στη διαδικασία ποινικοποίησης των θυμάτων: η αστυνομία βιάζει, μερικές φορές σκοτώνοντας, και πολύ γρήγορα, πολιτικοί ηγέτες, μερικές φορές συνοδευόμενοι από δημοσιογράφους και αρθρογράφους, ερευνούν το παρελθόν των θυμάτων. Για να δουν αν υπάρχει κάποιος λόγος να τους καταστήσει ένοχους. Και αν δεν υπάρχει αρκετό υλικό γι’ αυτούς, τότε μπορούν να ξεθάψουν αναφορές ττης αντιμετώπισης ποινικών μητρώων (TAJ), έναν αστυνομικό φάκελο που απαριθμεί γεγονότα για τα οποία άτομα έχουν εμπλακεί, αλλά δεν έχουν καταδικαστεί απαραίτητα στη συνέχεια.
Έτσι, το παρελθόν του νεαρού ξεψαχνίστηκε για ώρες σε ορισμένα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια. Οι δημοσιογράφοι ερεύνησαν λοιπόν τι μπορούσε ή δεν μπορούσε να κάνει ο 17χρονος… Σε σημείο που, στο France Inter, η ίδια η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών αποφάσισε να υπενθυμίσει στη δημοσιογράφο Léa Salame ότι αυτό «δεν είναι θέμα συζήτησης. Ανεξάρτητα από το εάν ήταν γνωστός στην αστυνομία ή όχι, αυτή η τραγωδία, δεν είναι αποδεκτή».
Στη λευκή πορεία, ο Cédric, οδηγός ασθενοφόρου από τη Ναντέρ, αφθονεί: «Τίποτα δεν δικαιολογεί το φόνο. Ήταν αηδιασμένος να ακούει τον Nahel να μετατρέπεται σταδιακά από θύμα σε ύποπτο. Σύμφωνα με αυτόν, γίνεται μια προσπάθεια να απαλλάξουν την αστυνομία, να χρησιμοποιήσουν το παρελθόν του αγοριού δημόσια. Και θέλει να το πει: η ιστορία του Nahel είναι επίσης δική του και πολλών άλλων φυλετικοποιημένων ανθρώπων που ζουν στις λαϊκές γειτονιές. Όπως και άλλοι στην πορεία, έχει να πει πολλές ιστορίες αστυνομικής βίας. «Μπορώ να σας μιλήσω για τα πάντα, να σας πω για όλες, αλλά θα μείνουμε εδώ μέχρι αύριο», αστειεύεται.
Τα φυλετικοποιημένα θύματα
Όπως η Djema, θυμάται ότι οι φυλετοποιημένοι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να βιώσουν την αστυνομική βία και μάλιστα κάνει επώδυνες συγκρίσεις. Τον μάιο του 2023, ο γιος του Éric Zemmour ήταν η αιτία ενός σοβαρού ατυχήματος ενώ ήταν μεθυσμένος, κατηγορήθηκε. Τον ίδιο μήνα, ο γιος της Nadine Morano συνελήφθη μετά από ένα χτύπημα και αφού το έσκασε, μετά τη σύλληψη βρέθηκε θετικός σε κοκαΐνη. Τέλος, αναφέρει τον Pierre Palmade, ο οποίος επίσης βρέθηκε θετικός σε κοκαΐνη μετά από τροχαίο δυστύχημα που σημειώθηκε τον φεβρουάριο του 2023 και στο οποίο σκοτώθηκαν τρία άτομα. Όλοι τους είναι λευκοί, έχουν προσαχθεί στη δικαιοσύνη αλλά είναι ακόμα ζωντανοί, σε αντίθεση με τον νεαρό Nahel που έπρεπε να αντιμετωπίσει τις «αυθαιρεσίες της αστυνομίας».
Για τον Μπέντζαμιν, προπονητή αθλητικών παιδαγωγών και ακτιβιστή της γειτονιάς, αυτό που συνέβη στα προηγούμενα δράματα επαναλαμβάνεται σε αυτό το δράμα. Θυμάται ότι ήταν στους δρόμους το 2005 μετά το θάνατο των νεαρών Zyed και Bouna και είναι πάλι εκεί σήμερα, με τα ίδια αιτήματα: δικαιοσύνη για τα θύματα και τις οικογένειές τους, αναμόρφωση του αστυνομικού συστήματος και επιστροφή των δημόσιων υπηρεσιών στις γειτονιές, «από σήμερα η μόνη δημόσια υπηρεσία που παραμένει εδώ είναι το αστυνομικό ινστιτούτο». Για αυτόν, η ποινικοποίηση των θυμάτων δεν είναι ξένη προς τον φυλετισμό τους.
Στις παρυφές της πορείας που κατευθύνεται προς τη νομαρχία της Ναντέρ, η αστυνομία έσπευσε μαζικά. Τους αποδοκιμάζουν δεόντως, ακόμη και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία διαδηλωτές τους δίνουν το μεσαίο δάχτυλο.
Η ώρα λοιπόν δεν είναι για κατευνασμό αλλά για ξεκάθαρη έκφραση του θυμού. «Είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει εκεί που χρειαζόμαστε, αν μπορούσε να διαρκέσει αρκετούς μήνες, αυτό θα ήταν καλό», διαβεβαιώνει ο Cédric, ο παραϊατρός της Nanterre. Από τα δέκα άτομα που πήραμε συνέντευξη, κανένας δεν καταδίκασε τη βία που διαπράχθηκε κατά τις χθεσινοβραδινές ταραχές. Τους καταλαβαίνουν και τους υποστηρίζουν. Καμία αποδοκιμασία όταν οι τράπεζες και οι εταιρείες δέχονται επίθεση με ρόπαλα και πέτρες.
“Προσπαθήσαμε να εκφραστούμε διαφορετικά. Στα κοινωνικά μέσα, στα μέσα γενικότερα, τίποτα δεν αλλάζει, εξηγεί ο Mehdi, ένας 23χρονος μαροκινός φοιτητής που ζει στη Γαλλία εδώ και τέσσερα χρόνια. Τώρα, πρέπει να αλλάξουμε τα πράγματα με κάθε τρόπο. Ξέρω ότι θα συνεχίσουν να μιλούν για άραβες και μαύρους που καίνε αυτοκίνητα, αλλά αυτή η βία οφείλεται σε αυτό που συμβαίνει. Η εξέγερση είναι φυσιολογική, δεν θα καθόμαστε εκεί να κοιτάζουμε όσο σκοτώνονται τα αδέρφια και οι αδερφές μας.
Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος comune.info
