Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ (Zbigniew Antoni Preisner) – Γράφει η Σαπφώ Αγγελούδη-Ζαρκάδα

Γεννήθηκε στις 20 Μαΐου του 1955 στην πόλη  Bielsko – Biała της νότιας  Πολωνίας.  Σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας, όμως γρήγορα τον κέρδισε η μουσική. Το ενδιαφέρον είναι  ότι  δεν διδάχθηκε ποτέ  μουσική,  απλά άκουγε και αντέγραφε μουσική από δίσκους.

Και όμως έγραψε θεϊκή μουσική επηρεασμένος από τους συνθέτες του πολωνικού ρομαντισμού και από τους  Niccolò Panganini και Jean Sibelius. Κυρίως για εμβληματικές ταινίες, γιατί είναι συνθέτης κινηματογραφικών ταινιών διάσημων σκηνοθετών:  Άντονι Κράουζ, Εκτόρ Μπαμπένκο, Λουί Μαλ, Τόμας Βίντεμπεργκ κ.ά., ενώ έχει επενδύσει με τη μουσική του και παραγωγές της βρετανικής τηλεόρασης.

Ιδιαίτερη ήταν η συνεργασία του με τον  Κριστόφ Κισλόφκι  στις ταινίες: «Δεκάλογος», «Η διπλή ζωή της Βερόνικα», Τρία χρώματα: «Μπλε ταινία», «Κόκκινη ταινία» και «Λευκή ταινία». Τα σχετικά άλμπουμ που κυκλοφόρησαν υπολογίζεται ότι έχουν πουλήσει πάνω από 2 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Διάσημο είναι το τραγούδι του για την ενοποίηση της Ευρώπης, βασισμένο στο ελληνικό κείμενο της Α` Επιστολής προς Κορινθίους του Αποστόλου Παύλου, με τίτλο: “Ο Ύμνος της Αγάπης“, που αποδίδεται σε ένα χαρακτήρα μιας των ταινιών της τριλογίας: “Τα τρία Χρώματα” του Κισλόφσκι, την “Μπλε”. Ξεχωριστό έργο στη δισκογραφία του θεωρείται και το άλμπουμ-αφιέρωμα στη μνήμη του Κισλόφκι με τον τίτλο” Ρέκβιεμ για τον φίλο μου”, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1998, στις ηχογραφήσεις του οποίου συμμετείχαν η Συμφωνική Ορχήστρα της Βαρσοβίας, η Χορωδία Δωματίου Βαρσοβίας και η σοπράνο Ελζμπιέτα Τοβάρνικα.

Ιδιαίτερη  είναι η σχέση του με τη χώρα μας, – διαθέτει σπίτι στην Ελλάδα-, αλλά και με την ελληνική μουσική. Ο ίδιος αναφέρει: «Ας αρχίσουμε από την ελληνική μουσική, η οποία υπάρχει παντού. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην ξέρει τη μουσική του Ζορμπά από τον Μίκη Θεοδωράκη, έναν υπέροχο συνθέτη που θαυμάζω βαθύτατα. Μετά υπάρχει κι ο Vangelis, ο πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής. Επίσης, βρίσκω εκπληκτικό το γεγονός ότι η μουσική βρίσκεται παντού στη χώρα σας. Την ακούς στο δρόμο, στα μαγαζιά, στις ταβέρνες. Ακούς κόσμο να τραγουδάει στο δρόμο….». Τελευταία έγραψε τη μουσική για την ταινία  «Man Of God» (Ο Ανθρωπος του Θεού)  όπως είναι ο ελληνικό τίτλος) της Γελένα Πόποβιτς που του έδωσε για πρώτη φορά την ευκαιρία να εργαστεί σε ταινία με ελληνικό θέμα, τον βίο του Αγίου Νεκταρίου.

Τα βραβεία του πολλά: Βραβείο Σεζάρ  το 1994 για τα: “Τρία Χρώματα: Κόκκινο”, Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης.  Σεζάρ το 1996 για το έργο του: “Élisa” του Jean Becker.  Αργυρή Άρκτο του 47ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου για την ταινία του 1997: “The Island On Bird Street”.

Με αυτή τη σπουδαία παρακαταθήκη ήταν σπουδαίο το γεγονός ότι στα πλαίσια του Φεστιβάλ «’Αδοντες και Ψάλλοντες εν τη καρδία 2023» ανακοινώθηκε ότι θα παρουσίαζε στις 8 Μαΐου στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων τον περίφημο «΄Υμνο της Αγάπης», με τη Νέα Συμφωνική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, τη Χορωδία «Νίκος Αστρινίδης και τη σοπράνο Kaja Mianowana και με σύμπραξη μαθητών τον Μουσικών Σχολείων της χώρας μας.

Δυστυχώς ατυχείς χειρισμοί υποθέτω και από τις δύο πλευρές είχαν σαν αποτέλεσμα τη μη συμμετοχή του συνθέτη στην αποχαιρετιστήρια βραδιά  του φεστιβάλ. Ατυχής ήταν όμως και ο λόγος του δημάρχου κατά τη βραδιά αυτή  με άλλο πρόγραμμα και απαράδεκτο το γιουχάισμα  των μαθητών στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων.

Τόσες πολλές κακές συγκυρίες για να μην ακούσουμε μελοποιημένα στη γλώσσα του Ευαγγελίου τα υπέροχα λόγια του Αποστόλου Παύλου: «ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοί, ἡ ἀγάπη οὐ περπερεύεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ τά ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, οὐ λογίζεται τό κακόν, οὐ χαίρει ἐπί τή ἀδικία, συγχαίρει δέ τή ἀληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει…».  Διαχρονικά προφητικά λόγια αλήθεια. Τι κρίμα το συναίσθημα να υπερτερεί της λογικής…..