Ο Ντίνος Κλειτσιώτης για τον αγωγό ΤΑΡ
Πολλά έχουν ακουστεί και γραφτεί για τον αγωγό φυσικού αερίου TAP, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ιταλία μέσω Τουρκίας, Ελλάδας, Αλβανίας και Αδριατικής Θάλασσας. Θέμα το οποίο έχει πρωτίστως εθνική σημασία και αναγκαιότητα, αλλά παράλληλα έχει και έντονο τοπικό ενδιαφέρον, καθώς συγκεκριμένοι φορείς της Π.Ε. Καβάλας ζητούν να μην γίνει η όδευση του αγωγού μέσα από τα τενάγη των Φιλίππων και γενικότερα από καλλιεργούμενες αγροτικές περιοχές και του κάμπου του δήμου Νέστου. Με την ανακοίνωση οριστικοποίησης της συμφωνίας τον περασμένο Ιούνιο για τον εν λόγω αγωγό από την αζέρικη κοινοπραξία υπήρξαν ορισμένοι στην Ελλάδα που αμφισβήτησαν τα οφέλη που θα έχει η χώρα μας από την διέλευσή του. Και όσον αφορά τα έσοδα που θα αποφέρει, αλλά και αναφορικά με τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν. Κανείς, όμως, από αυτούς δεν λάμβανε υπόψη τα γεωστρατηγικά οφέλη που θα προκύψουν για την χώρα μας από την προτίμηση του αγωγού TAP από την αζέρικη κοινοπραξία σε βάρος του έτερου ανταγωνιστικού αγωγού Nabucco που δεν περνούσε από την Ελλάδα αλλά αρκετά βορειότερα. Επιλογή για την επίτευξη της οποίας καταλυτικό ρόλο έπαιξαν οι χειρισμοί της κυβέρνησης συμπεριλαμβανομένου και του σχετικού ταξιδιού του Αντώνη Σαμαρά στο Αζερμπαϊτζάν και των συζητήσεων που είχε με την πολιτική ηγεσία της χώρας αυτής του Καυκάσου. Άλλωστε, η γεωπολιτική – γεωστρατηγική παράμετρος σχεδόν ποτέ, λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων και μικροκομματικών επιδιώξεων, δεν ενδιαφέρει την αριστερά και εν προκειμένω τον ΣΥΡΙΖΑ. Η χώρα μας ξαναμπαίνει στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη και αυτο τής προσδίδει επιπρόσθετο ειδικό βάρος το οποίο μπορεί να αξιοποιήσει σε πολλά επίπεδα, με βασικότερο το πολιτικοδιπλωματικό.
Ας θυμηθούμε, όμως, σύμφωνα και με την σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ποια είναι τα οφέλη για την Ελλάδα από την φιλοξενία του ΤΑΡ στο έδαφός της και ειδικότερα σε περιοχές της βόρειας επικράτειάς της. Το όφελος για την ελληνική οικονομία από την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού για τα επόμενα 50 χρόνια αγγίζει τα 18 δισ. ευρώ, τα 5 δισ. εκ των οποίων τα «καρπώνεται» η πραγματική οικονομία. Μάλιστα, όπως αναφέρει η έκθεση, η επένδυση του ΤΑΡ θα δημιουργήσει 8.000 με 10.000 θέσεις εργασίας κατά την διάρκεια της κατασκευής του και περίπου 4.300 θέσεις εργασίας κατά μέσον όρο στα επόμενα 50 χρόνια. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι η μελέτη του ΙΟΒΕ αναδεικνύει την βαρύτητα των έμμεσων επιπτώσεων στην ελληνική οικονομία – και ειδικά στην τοπική – από την κατασκευή του αγωγού. Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστικής σημασίας είναι το εάν οι ελληνικές επιχειρήσεις «αγκαλιάσουν» το έργο και συμμετάσχουν ενεργά σε αυτό. Μάλιστα, το ΙΟΒΕ εκτιμά πως τα οφέλη θα είναι πολύ μεγαλύτερα εάν οι σωλήνες που θα χρησιμοποιηθούν για τον αγωγό παραχθούν από εγχώριες επιχειρήσεις και δεν εισαχθούν. Εν προκειμένω, η ελληνική εταιρεία “Σωληνουργεία Κορίνθου” είναι βέβαιο ότι θα ωφεληθεί, δεδομένου ότι έχει μεγάλη εξειδίκευση στην κατασκευή των σωλήνων που απαιτούνται για την δημιουργία αγωγών τύπου ΤΑΡ. Επίσης, ο κατασκευαστικός κλάδος μπορεί να πάρει μια «ανάσα» στην Ελλάδα. Μετά πολλά χρόνια καθίζησης, δίνεται η ευκαιρία σε πολλές εταιρείες να συμμετάσχουν σε μεγάλο έργο. Στους κλάδους που θα μπορούσαν να αποκομίσουν κέρδη είναι κι εκείνος των μεταφορών.
Δεδομένου ότι γύρω από τις περιοχές κατασκευής του αγωγού θα υπάρχουν σε πρώτη φάση 8.000 με 10.000 εργαζόμενοι, και έπειτα πάνω από 4.000 εργαζόμενοι κατά μέσον όρο, γίνεται αντιληπτό ότι έχουν την δυνατότητα να αναπτυχθούν και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο, στα καταλύματα, στα τρόφιμα, στις υπηρεσίες υγείας κ.λπ. Σημαντική θα είναι η επίπτωση και στον κλάδο των μηχανημάτων και εξοπλισμού, με το ΙΟΒΕ να εκτιμά πως θα είναι αυτός με τη μεγαλύτερη αύξηση στην απασχόληση.
Το κέρδος για την τοπική οικονομία θα είναι πολύ μεγάλο, δεδομένου ότι το Ινστιτούτο εκτιμά πως το 60% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (περίπου 11 δισ. ευρώ) από το έργο θα διοχετευτεί στην βόρεια Ελλάδα. Επιπροσθέτως, λίγο λιγότερο από τις μισές θέσεις εργασίας θα αφορούν στις 3 βορειότερες περιφέρειες της χώρας. “Πάνω από 60% της δυνητικής επίπτωσης στην προστιθέμενη αξία, 70% στην παραγωγή και 80% στην απασχόληση εξαρτώνται από την ικανότητα των ελληνικών επιχειρήσεων να μετατρέψουν την εμπειρία τους με τον TAP σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα», υποστηρίζει το ΙΟΒΕ. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ζητήματα τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν για να μπορέσει η ελληνική οικονομία να αξιοποιήσει το σύνολο των δυνητικών ωφελειών από το έργο. Αυτά αφορούν στην εξωστρεφή επιχειρηματικότητα, δηλαδή οι ελληνικές επιχειρήσεις να είναι έτοιμες για συνέργειες με ξένες, στην νομοθεσία, που δεν θα στρεβλώνει τα κίνητρα για επενδύσεις, καθώς και στο ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό κλίμα.
Επισημαίνεται, ακόμη, ότι θα υπάρχουν μακροπρόθεσμα οφέλη, που θα προκύψουν από την λειτουργία του αγωγού, καθώς θα ενισχύσει τις τοπικές οικονομίες και θα δημιουργήσει νέες ανάγκες και περιφερειακές εργασίες.
Σε ό,τι αφορά την περιοχή μας, την Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας, θα υπάρξουν τα αναλογούντα από τα προαναφερθέντα ωφελήματα, στα οποία είναι πιθανό να περιλαμβάνεται και η προμήθεια φυσικού αερίου από την λειτουργία του αγωγού. Αλλά, ταυτόχρονα, είναι απαραίτητο να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και σε επί μέρους ζητήματα που θέτουν οι αγρότες για την όδευση του αγωγού, κυρίως στα τενάγη των Φιλίππων που υπάρχει ιδιάζουσα σύσταση εδάφους και ιδιαίτερα η τύρφη, η οποία σε συγκεκριμένες συνθηκες καίγεται. Και ως εκ τούτου, πέρα από την προστασία των καλλιεργούμενων χωραφιών, τίθενται και θέματα ασφάλειας. Είναι θετικό που ξεκίνησαν εποικοδομητικές συζητήσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη, τους τοπικούς φορείς και την εταιρία, και πρέπει αυτές – διεξοδικά αλλά και σύντομα – να καταλήξουν σε αποτελέσματα αμοιβαίου συμφέροντος. Είναι πολλοί περισσότεροι και σημαντικότεροι οι λόγοι για την απρόσκοπτη δρομολόγηση της κατασκευής και λειτουργίας του έργου αυτού και για την περιοχή μας, σε σχέση με τις όποιες επιφυλάξεις και ενστάσεις, οι οποίες ωστόσο και αυτές θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από την εταιρία ώστε να μην δημιουργηθούν προβλήματα που ενδέχεται να αναστατώσουν την οικονομική ζωή της υπαίθρου και τα οποία, μέσα σε πνεύμα συνεργασίας και προνοητικότητας, μπορούν να αποφευχθούν.
Βουλευτής Καβάλας Κωνσταντίνος Κλειτσιώτης
