Οι λέξεις είναι φλέβες

Γράφει η Ηρώ Καραμανλή

Τον 1ο αιώνα π.Χ., ο Έλληνας γεωγράφος Στράβων δίνει μια εκτεταμένη περιγραφή των ανατολικών Σκυθών, τους οποίους τοποθετεί στη βορειοανατολική Ασία πέρα από τη Βακτριανή και τη Σογδιανή, λέγοντας : « Έπειτα συναντάμε τη Βακτριανή και τη Σογδιανή και τέλος τους Σκύθες νομάδες…».

Ο Ηρόδοτος έγραψε ποιοι είναι οι Σκύθες και μπορούμε να βρούμε  μια αρκετά λεπτομερή περιγραφή των παραδόσεων, της θρησκείας και του τρόπου ζωής αυτών των νομαδικών φυλών. Για πολύ καιρό υπήρχαν ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τον πολιτισμό των βόρειων Ιρανών νομάδων. Μόνο από το 2ο μισό του 19ου αιώνα, μετά την ανασκαφή των υψωμάτων των Σκυθών (στον Βόρειο Καύκασο και την Ουκρανία) και την ανάλυση των ευρημάτων της Σιβηρίας αναπτύχθηκε μια ολόκληρη επιστημονική πειθαρχία που ονομάζεται skifologii. Οι ιδρυτές της θεωρούνται σημαντικοί Ρώσοι αρχαιολόγοι και επιστήμονες: V.V. Grigoriev, Ι. Ε. Zabelin, Β. Ν. Grakov, Μ. Ι. Rostovtsev. Χάρη στην έρευνά τους, λάβαμε νέες πληροφορίες για το ποιοι είναι οι Σκύθες. Στο βιβλίο Δ’ (Ηροδότου Ιστορίαι) αναφέρονται τα εξής : «…πάρεξ τοῦ Σκυθικοῦ ἔθνεος …. ἀλλὰ φερέοικοι ἐόντες πάντες ἔωσι ἱπποτοξόται, ζῶντες μὴ ἀπ’ ἀρότου ἀλλ’ ἀπὸ κτηνέων».

Η ΛΕΞΗ

Φερέοικος –ον, επίθ.

Φερέοικος λέγεται αυτός που έχει την οικία του μαζί του, αυτός που όπου πάει κουβαλάει το σπίτι του όπως το σαλιγκάρι και η χελώνα, αυτός που περιπλανιέται. Η λέξη είναι σύνθετη και αποτελείται από το ρήμα φέρω και το ουσιαστικό οίκος.

Ο Ηρόδοτος κάνει αναφορά στους Σκύθες ονομάζοντάς τους φερέοικους : «Ο φέρων τὴν οἰκίαν του μεθ’ ἑαυτοῦ, ἐπὶ τῶν Σκυθῶν», Ἡροδ. 4. 46 (Λεξικό L&S). Την ίδια αναφορά κάνει και ο Ησίοδος στα  Έργα και  Ημέραι, στον στίχο 569. Επίσης, ο Άνθιμος Γαζής στο λεξικό του αναφέρει,  «…και φερέοικος επί γυναικών, είναι η γυναίκα η φέρουσα προίκαν».

Αναζητώντας αναφορές στη λέξη φερέοικος, βρήκα ένα σύγγραμμα του Σοφοκλή Χουδαβερδόγλου – Θεοδότου Η τουρκόφωνος Ελληνική φιλολογία που έλεγε τα εξής :  «Τό βδέλυγμα τής έρημώσεως» ήν ήδη  «έστώς εν τόπω άγίω» , φερέοικος δ’ ό Οικουμενικός Πατριάρχης Γεν­νάδιος  Σχολάριος, αφού έμεινε τρεις περίπου μήνας εν τω Ναώ  των Αγίων Αποστόλων, μετέφερε τούς πενάτας τοϋ Πατριαρχείου εις τον Ναόν τής Παμμακάριστου… Έν Άθήναις, τη 12ην ‘Οκτωβρίου 1930».

Και ο Σαρακατσάνος Γιάννης Μποτός στο βιβλίο του Σαρακατσαναίοι στη σελίδα 334, αναφέρει τα εξής : «Το όνομα (Σαρακατσάνος) μάλλον σημαίνει ιδιότητα, ίσως από το νομαδισμό τους, τη φερέοικη ζωή τους, τον πλάνητα βίο τους και όχι τον τόπο καταγωγής».

Η διαπίστωση  ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα και η νέα, είναι η ίδια γλώσσα που ομιλείται μερικές χιλιάδες χρόνια στην Ελλάδα, είναι ακριβής και αληθινή. Ο ίδιος ο Οδυσσέας Ελύτης είπε «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλώσσα, η ενιαία Ελληνική γλώσσα. Το να λέει ο Έλληνας ποιητής, ακόμα και σήμερα, ο ουρανός, η θάλασσα, ο ήλιος, η σελήνη, ο άνεμος, όπως το έλεγαν η Σαπφώ και ο Αρχίλοχος, δεν είναι μικρό πράγμα. Είναι πολύ σπουδαίο. Επικοινωνούμε κάθε στιγμή μιλώντας με τις ρίζες που βρίσκονται εκεί. Στα Αρχαία».

ΠΗΓΕΣ

ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΙΜΟΥ ΓΑΖΗ – Α’  ΕΚΔΟΣΗ, ΒΕΝΕΤΙΑ (1809 – 1816)

ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ – ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΑΤΟΣ

Η ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ 1453-19241 ΥΠΟ ΣΟΦΟΚΛΗ Α. ΧΟΥΔΑΒΕΡΔΟΓΛΟΥ-ΘΕΟΔΟΤΟΥ 1930

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΛΕΞ. ΜΠΟΤΟΣ – ΟΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΟΙ – ΑΘΗΝΑ 1982

ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ