Χωρίς αλλαγές η ύλη των Πανελλαδικών. Υπήρχαν όμως λόγοι για τη μείωσή της;

Σε πρόσφατη (12/3) τηλεοπτική της συνέντευξη η Υπουργός Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει σκέψη για τη μείωση της εξεταστέας ύλης των Πανελλαδικών, επικαλούμενη τη χωρίς διακοπή διεξαγωγή των μαθημάτων κατά τη φετινή χρονιά. Προέβαλε επίσης το επιχείρημα ότι η μείωση της ύλης θα συνεπαγόταν δυσκολότερα θέματα. Ο χρόνος της δήλωσης είναι τέτοιος που πρέπει να δώσει οριστικό τέλος στη σχετική συζήτηση, καθώς λειτουργεί αποπροσανατολιστικά για τους υποψηφίους.

Σε πρακτικό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι οι υποψήφιοι πρέπει να εστιάσουν την προσπάθειά τους στη δεδομένη από την αρχή της χρονιάς ύλη, χωρίς να υποτιμούν καμία ενότητα με την υποψία τελικής απαλοιφής της . Με υπομονή,  επιμονή και μαχητικότητα καλούνται να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό κατά την απαιτητική περίοδο που τους χωρίζει από τις εξετάσεις.

Υπήρχαν όμως λόγοι για τη μείωση της ύλης;

• Το ότι η διδασκαλία δεν διακόπηκε τη φετινή χρονιά δεν συνεπάγεται και ότι κύλησε ομαλά. Η απώλεια πολλών διδακτικών ωρών λόγω ασθένειας καθηγητών ή /και μαθητών, αλλά και λόγω επανειλημμένης παραπομπής των μαθητών ενός τμήματος σε rapid test, άμα τη εμφανίσει κρούσματος, χωρίς πρόβλεψη αναπλήρωσή τους, είναι δεδομένη και γνωστή σε όλους.
• Γνωστό είναι επίσης ότι οι μαθητές της φετινής Γ’ Λυκείου έχουν συσσωρεύσει ποικίλα μαθησιακά αλλά και ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα, που είναι κάτι παραπάνω από εμφανή σε κάθε εκπαιδευτικό, ως συνέπεια της τεράστιας ανατροπής που δημιούργησε στις κοινωνίες μας η πανδημία. Καλό είναι να μην παραβλέπουμε ότι η ευαίσθητη ηλικία της εφηβείας δημιουργεί το δικό της πλαίσιο πρόσληψης και ερμηνείας των γεγονότων, με πολύ έντονο αποτύπωμα στη συναισθηματική εξέλιξη του ατόμου. Δυστυχώς δεν πραγματοποιήθηκαν συστηματικές και κεντρικά σχεδιασμένες δράσεις ψυχικής ενδυνάμωσης των μαθητών, που θα τους επέτρεπαν να μετατρέψουν την άβολη εμπειρία σε πολύτιμο μάθημα ζωής. Και βέβαια, ας μην διαφεύγει της προσοχής μας, ότι η απώλεια της ζωής 27.000 σχεδόν συμπολιτών μας από την πανδημία σημαίνει ότι για πολλές οικογένειες οι συνέπειες ήταν οδυνηρές.
• Ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων δεν βρίσκεται σε σχέση αντίστροφης αναλογίας με την έκταση της ύλης. Μικρότερη ύλη δεν οδηγεί μονοσήμαντα σε δυσκολότερα θέματα, ούτε και το αντίστροφο. Αυτό το έχει αποδείξει η πράξη. Στο μάθημα της Χημείας, για παράδειγμα, στο παρελθόν με ύλη κάτω από το ήμισυ αυτής των τελευταίων ετών, έχουν τεθεί θεαματικά ευκολότερα θέματα από αυτά που ετέθησαν το 2020 (και των οποίων η αντιπαιδαγωγική δυσκολία προκάλεσε μαζικές αντιδράσεις). Σε οποιαδήποτε έκταση ύλης μπορεί κάποιος να δομήσει θέματα κάθε πιθανού βαθμού δυσκολίας. Έχουμε πολλές φορές υποστηρίξει ότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις (ή Διαγωνισμός καλύτερα) δεν οφείλουν να είναι εύκολες, αλλά δίκαιες. Πρέπει δηλαδή η σύνθεση των θεμάτων να επιτρέπει στους υποψηφίους να καταγράψουν βαθμολογίες ευθέως ανάλογες της προσπάθειας που κατέβαλαν, καθώς επίσης και των νοητικών τους ικανοτήτων στο εξεταζόμενο γνωστικό πεδίο.

Συμπερασματικά:

Παρότι λόγοι ικανοί να αιτιολογήσουν τη μείωση της εξεταστέας ύλης στις φετινές Πανελλαδικές υπήρχαν, αυτοί δεν θεωρήθηκαν επαρκείς από την πολιτική ηγεσία. Με αυτό ως δεδομένο οι υποψήφιοι καλούνται να συνεχίσουν απτόητοι την προσπάθειά τους. Άλλωστε, αν ερμηνεύουμε σωστά τις δηλώσεις της κ. Υπουργού, το αισιόδοξο γι’ αυτούς μήνυμα είναι ότι δεν αναμένονται ακρότητες σε ότι αφορά τη δυσκολία των θεμάτων.

Αργύρης Μυστακίδης

Εκπαιδευτικός Φροντιστής

Φροντιστήριο Πυρήνας