Οι φύλακες της Γης: Γράφει ο Μιχάλης Μαυρόπουλος

Τετρακόσια εκατομμύρια άνθρωποι που ανήκουν στους αυτόχθονες πληθυσμούς κατοικούν στη Γη σε περισσότερα από 90 διαφορετικά έθνη. Σήμερα αποτελούν το 5 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά φροντίζουν το 80 τοις εκατό της βιοποικιλότητας του πλανήτη.

Ένα επικίνδυνο «περιβαλλοντολογικό» σχέδιο προβλέπει ότι το 30 τοις εκατό της επιφάνειας της γης να θεωρείται «προστατευόμενη περιοχή». Συχνά, όμως, τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται και η ίδρυση αυτών των περιοχών εξυπηρετεί και στην απόσπαση της προσοχής από τις αιτίες της καταστροφής του περιβάλλοντος και των κλιματικών αλλαγών. Επίσης, πολύ συχνά συνεπάγεται την αναγκαστική απομάκρυνση εκείνων που, στην πραγματικότητα, διασφαλίζουν, φυλάσσουν την ακεραιότητα της επικράτειας και αντίθετα ευνοούν τα τουριστικά και κερδοσκοπικά συμφέροντα του εξορυκτικού μοντέλου. Η περίπτωση των τεράστιων κτήσεων του Benetton στην Παταγονία είναι εμβληματική: παντού τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αυτόχθονες λαοί διαχειρίζονται και φροντίζουν τα φυσικά τους περιβάλλοντα καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον. Το πρώτο Συνέδριο ανοίγει τις πόρτες του στις 2 σεπτεμβρίου στη Μασσαλία για να συζητηθεί ο τρόπος αποαποικιοποίησης της φύσης και η παρουσίαση εναλλακτικών λύσεων, με βάση τη βιοποικιλότητα και τον πλουραλισμό των πολιτισμών, που ευνοούν την επιβεβαίωση των δικαιωμάτων όλων των ζωντανών όντων και της ίδιας της φύσης

Foto παρμένη από το Fb της Elisa Loncon – Constituyente Mapuche

Στις αρχές ιουλίου, στη Χιλή, η Elisa Loncón, εκπαιδευτικός μαπούτσε, ανέλαβε την προεδρία της Συντακτικής Συνέλευσης, προφέροντας αυτά τα λόγια: “Esta vez, estamos instalando aquí una manera de ser plural, una manera de ser democráticos, una manera de ser participativos. Por eso, esta convención que hoy día me toca presidir transformará Chile en un Chile Plurinacional, intercultural” [“Αυτή τη στιγμή χτίζουμε εδώ έναν πλουραλιστικό τρόπο ύπαρξης, έναν δημοκρατικό τρόπο ύπαρξης, έναν συμμετοχικό τρόπο ύπαρξης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή η Σύμβαση-Συμφωνία που προεδρεύω σήμερα θα μετατρέψει τη Χιλή σε μια Πολυεθνική και διαπολιτισμική Χιλή”].

Συνεχίζει ο PaoloVenezia λέγοντας πως Μόλις τρεις εβδομάδες αργότερα, εδώ στην Ιταλία, οι εκπρόσωποι των αυτόχθονων οργανώσεων σε ένδειξη διαμαρτυρίας παρέμεναν έξω από το κτίριο όπου ξεκινούσε η προ -σύνοδος, dalpre-summit, του ΟΗΕ που ξεκινούσε στη Ρώμη, χαρακτηρίζοντας – μαζί με εκατοντάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών – τη σύνοδο κορυφής παράνομη.

Επομένως, από τη μια πλευρά, οι σύνεδροι που κλήθηκαν να συντάξουν ένα νέο Σύνταγμα επιλέγουν μια ιθαγενή γυναίκα να προεδρεύει της συνέλευσης, από την άλλη πλευρά τα Ηνωμένα Έθνη αποφασίζουν να διαγράψουν με ένα πέρασμα του σφουγγαριού το μονοπάτι που τα τελευταία χρόνια είχε εγγυηθεί τη συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες ανάλυσης και διαχείρισης των παγκόσμιων πολιτικών διακυβέρνησης της τροφής-di foodgovernance διαμέσου του Cilvil Society Mechanism, του Μηχανισμού της Κοινωνίας των Πολιτών στον οποίο οι αυτόχθονες οργανώσεις είχαν πάντα μια ισχυρή εκπροσώπηση.

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια στιγμή κατά την οποίαν η ανεπάρκεια των κυρίαρχων οικονομικών μοντέλων και μοντέλων διακυβέρνησης, di governance στις κορυφές των «πιο βιομηχανοποιημένων χωρών» είναι ολοένα και πιο εμφανής στο να αντιμετωπίσει την περιβαλλοντική και κοινωνική κρίση που, σε κάθε μέρος του κόσμου, αντιμετωπίζουν.

Είναι ακριβώς αυτή η βεβαιότητα που αναδεικνύει την ανάγκη αξιοποίησης νέων πηγών σκέψης, διαφορετικών εμπειριών οργάνωσης των ανθρώπινων κοινωνιών και των σχέσεων τους με τη φύση, το περιβάλλον και τα άλλα έμβια όντα.

Οι αυτόχθονες πληθυσμοί αριθμούν σήμερα τουλάχιστον 400 εκατομμύρια ανθρώπους και κατοικούν σε περισσότερα από 90 διαφορετικά έθνη. Μεταξύ αυτών, περίπου 150 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε φυλετικές κοινωνίες. Παρόλο που αποτελούν μόνο το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, οι αυτόχθονες πληθυσμοί προστατεύουν το 80% της βιοποικιλότητας του πλανήτη.

Όπως υπενθυμίζει η IWGIA [1], “τουλάχιστον το 24% του παγκόσμιου άνθρακα που αποθηκεύεται στην επιφάνεια των τροπικών δασών του κόσμου, ή 54.546 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι άνθρακα, διαχειρίζονται από αυτόχθονες πληθυσμούς και από τις τοπικές κοινότητες. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων των ιθαγενών λαών.

Οι αυτόχθονες λαοί είναι θεματοφύλακες όχι μόνο των δασών, αλλά και των ποταμών, των θαλασσών, των ωκεανών, των πάγων, των τυρφώνων, των ερήμων, των λιβαδιών, των σαβάνων, των λόφων και των βουνών”.

Παρά τα στοιχεία αυτά, αυτές τις πραγματικότητες, μια νέα πρόταση που υποστηρίζεται από κυβερνήσεις, οργανώσεις της συντήρησης και βιομηχανίες, προβλέπει να διπλασιάσει τις Προστατευόμενες περιοχές του κόσμου – ένα μέτρο που, σύμφωνα με την εμπειρία των ιθαγενών οργανώσεων, κινδυνεύει να διπλασιάσει τις βιαιότητες εναντίον τους και τη δυστυχία, τη μιζέρια για τις κοινότητες τους.

Το σχέδιο ορισμένων περιβαλλοντικών ενώσεων ή μάλλον, της βιομηχανίας της συντήρησης, το οποίο θα παρουσιαστεί στο Συνέδριο της IUCN [2] στη Mασσαλία, προβλέπει την μετατροπή του 30% του πλανήτη σε «Προστατευόμενες Περιοχές» δηλώνοντας ότι οι «Λύσεις που βασίζονται στη φύση» (NBS) θα σταματήσουν την απώλεια της βιοποικιλότητας και τις κλιματικές αλλαγές.

Η ιδέα μπορεί να φαίνεται καλή, στην πραγματικότητα αυτή η πρωτοβουλία απομακρύνει την προσοχή από τις αιτίες της καταστροφής του περιβάλλοντος και των κλιματικών αλλαγών και από εκείνους που είναι οι άμεσα υπεύθυνοι, και κινδυνεύει να περιορίσει ακόμη περισσότερο τα εδάφη όπου οι αυτόχθονες πληθυσμοί είναι ελεύθεροι να ασκούν τον τρόπο ζωής τους και τις δραστηριότητες διαβίωσής τους.

Όπως υπενθυμίζει η Survival International, η Διεθνής Επιβίωση, συχνά, για να δημιουργηθεί χώρος στις Προστατευόμενες Περιοχές, οι αυτόχθονες πληθυσμοί απομακρύνονται βίαια από τα εδάφη στα οποία είχαν εγκατασταθεί από πάντα και από τις περιοχές κυνηγιού και συλλογής και αναγκάζονται να υιοθετήσουν διαφορετικούς τρόπους ζωής, συμβατούς με τα μοντέλα της βιομηχανίας της συντήρησης και του τουρισμού.

Ακόμη και αν τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί διαχειρίζονται και φροντίζουν τα φυσικά τους περιβάλλοντα καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, οι κυβερνήσεις έχουν επιτέλους τη δικαιολογία να εκδιώξουν τις κοινότητες και να ανοίξουν πόρτες στα τουριστικά πρακτορεία ακόμη και στις εξορυκτικές βιομηχανίες.

“Ourland, ournature” »Η γη μας, η φύση μας» είναι το πρώτο συνέδριο για να συζητηθεί ο τρόπος αποαποικιοποίησης της συντήρησης-διαιώνισης από τις 2 Σεπτεμβρίου στη Μασσαλία και με εικονικό διαδικτυακό τρόπο, on line θα παρουσιαστούν εναλλακτικές λύσεις που βασίζονται στην πολιτιστική πολυμορφία που προστατεύει τη βιοποικιλότητα, για να οικοδομηθεί ένα αντι-αποικιοκρατικό όραμα, συνδεδεμένο με την κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη.

Γιατί σήμερα, για να βρούμε συγκεκριμένες λύσεις στην κλιματική κρίση και την απώλεια της βιοποικιλότητας, δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε αυτούς και να βασιστούμε σε αυτούς που ευθύνονται γι’ αυτή την κρίση: πρέπει να ακούσουμε τους αυτόχθονες λαούς, να αναγνωρίσουμε τους πολιτισμούς τους ως νόμιμους και κυρίως να αποαποικιοποιήσουμε τη διατήρηση-συντήρηση-διαιώνιση, [la conservazione] για να αποφύγουμε περαιτέρω βάσανα και να μην κάνουμε ξανά τα λάθη του παρελθόντος.

Υπάρχει δυνατότητα εγγραφής και παρακολούθησης των εργασιών του συνεδρίου στο https://www.ourlandournature.org

[1]. Διεθνής Ομάδα Εργασίας για Αυτόχθονες Υποθέσεις, The Indigenous World Ο Αυτόχθων κόσμος 2020, 34th Edition https://iwgia.org/images/yearbook/2020/IWGIA_The_Indigenous_World_2020.pdf

[2]. International Union for Conservation of Nature, Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης. Αυτό είναι το σάιτ του Συνεδρίου που θα πραγματοποιηθεί πάντα στη Μασσαλία από τις 3 σεπτεμβρίου https://www.iucncongress2020.org/

Από comune info

Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος