Οι βαθμοί στο σχολείο ως ευκαιρία προσδιορισμού στόχων και του σχεδίου επίτευξής τους: Γράφει ο Αργύρης Μυστακίδης

Την τρέχουσα περίοδο παραδίδονται οι βαθμολογίες πρώτου τετραμήνου σε όλα τα Λύκεια της χώρας, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία στους μαθητές και στους γονείς τους να αξιολογήσουν τη μέχρι τώρα πορεία τους.

Οι βαθμοί αποτελούν μια αποτύπωση της ικανότητας του μαθητή να ανταπεξέλθει στις διαγνωστικές διαδικασίες του σχολείου και δείχνουν, σε γενικές γραμμές (και με  υποκειμενικό τρόπο), τον βαθμό εμπέδωσης των διδασκόμενων μαθημάτων.

Οι κακές βαθμολογίες σε κάποιο ή κάποια μαθήματα συνοδεύονται συνήθως από παρατηρήσεις και υποδείξεις των γονέων και τη συνακόλουθη υπόσχεση των μαθητών ότι όλα θα αλλάξουν, όμως συνήθως οι προσδοκίες διαψεύδονται γρήγορα.

Πρώτα ο στόχος, έπειτα η δουλειά.

Ένα βασικό λάθος, που γίνεται συστηματικά, είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο καλός βαθμός ανάγεται στον βασικό και ίσως μοναδικό στόχο, κάτι που σίγουρα δεν μπορεί να αποτελέσει πραγματικό κίνητρο εξέλιξης για τα περισσότερα παιδιά. Πρέπει λοιπόν,πρώτα απ’ όλα, ο κάθε μαθητής να δει την προσπάθειά του ενταγμένη σε ένα γενικότερο πλαίσιο εξέλιξης της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων του, ώστε κατόπιν να κατορθώσει να εμπνευστεί και να βρει το απαραίτητο εσωτερικό κίνητρο για να εργαστεί με διάθεση και δημιουργικότητα. Πρέπει να σκεφθεί, με απλά λόγια, που θέλει να φτάσει, ποιος είναι ο στόχος του.

Είναι αποδεδειγμένο ότι τα εξωτερικά και δη τα υλικά κίνητρα, όπως ένα καινούριο κινητό ή μια νέα παιχνιδομηχανή, δεν είναι ικανά να αλλάξουν ουσιαστικά τη στάση ενός μαθητή.

Ένα βήμα κάθε φορά.

Αφού βρεθεί και εμπεδωθεί ο στόχος, είναι σημαντικό να διαγνωστεί σωστά το γνωστικό επίπεδο του μαθητή, να εντοπιστούν τα κενά και οι αδυναμίες του, και κατόπιν να καταστρωθεί ένα ολοκληρωμένο και ρεαλιστικό πλάνο για την υπέρβασή τους.

Εδώ, συνήθως συναντάμε το δεύτερο επαναλαμβανόμενο λάθος: οι μαθητές και πολλές φορές και οι γονείς τους, περιμένουν άμεση βελτίωση και γι’ αυτό, όταν δεν την βλέπουν, απογοητεύονται εύκολα και εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε, αν στο πιάνο δεν μπορώ να παίξω πάνω από 3 νότες, είναι αδύνατο σε μια εβδομάδα να μάθω να παίζω σε επίπεδο συναυλίας. Αντίστοιχα στον αθλητισμό, αν δεν μπορώ να κλοτσήσω την μπάλα ευθεία, δεν μπορώ να περιμένω να παίξω την άλλη εβδομάδα στον τελικό. Εάν, λοιπόν, είμαι στο επίπεδο τρία με άριστα το δέκα, δεν μπορώ να πάω κατευθείαν στο επίπεδο επτά. Πρέπει πρώτα να κάνω το βήμα προς το επίπεδο τέσσερα. Ένα βήμα μπορούμε να κάνουμε κάθε φορά!Ένας αγώνας πολλών χιλιομέτρων γίνεται βήμα-βήμα και όχι με άλματα.

Κατανοώντας λοιπόν ένας μαθητής πρώτα και πάνω απ’ όλα το σκοπό για τον οποίο πρέπει να διαβάσει, έπειτα ποιο είναι το γνωστικό του επίπεδο και τέλος ότι θα απαιτηθεί μια συστηματική, μεθοδική και υπομονετική προσπάθεια για να εξελιχθεί,θα μπορέσει να δώσει νόημα και μια ευχάριστη πνοή στη δουλειά του. Είναι δε βέβαιο πως καθώς θα γεύεται τη χαρά της προσωπικής του εξέλιξης θα ανατροφοδοτείται θετικά, επιταχύνοντας έτσι τον ρυθμό της προόδου του.

Μπορούν λοιπόν οι  βαθμοί να αποτελέσουν μια εξαιρετική  ευκαιρία καθορισμού ή επαναπροσδιορισμού των στόχων του κάθε μαθητή και μεθοδικού σχεδιασμού των επόμενων βημάτων της εξέλιξής του, αρκεί να αναγνωριστεί και να αξιοποιηθεί ως τέτοια από τους ίδιους και τις οικογένειές τους.

Αργύρης Μυστακίδης

Εκπαιδευτικός Φροντιστής

Φροντιστήριο Πυρήνας