Συζώντας με τη θηριωδία – Convivere con l’atrocità

24/03/2024

Σε άρθρο που δημοσιεύει η Guardian (The Zone of Interest is about the danger of ignoring atrocities – including in Gaza–Η Ζώνη Ενδιαφέροντος αφορά τον κίνδυνο να αγνοηθούν οι φρικαλεότητες – συμπεριλαμβανομένης της Γάζας) η Naomi Klein διερωτάται: πρέπει να θεωρήσουμε το Ολοκαύτωμα ως ζήτημα που αφορά αποκλειστικά τους εβραίους ή ως κάτι οικουμενικό, που αναφέρεται σε όλους όσους είναι θύματα εξόντωσης;

Ήταν το Ολοκαύτωμα ένα μοναδικό επεισόδιο στην ευρωπαϊκή ιστορία ή το ευρωπαϊκό παράδειγμα προηγούμενων και επόμενων αποικιακών γενοκτονιών; Τι σημαίνει «ποτέ ξανά»; Σημαίνει ότι κανείς δεν πρέπει ποτέ να υποβληθεί εκ νέου σε βία και γενοκτονία, ή αυτά τα λόγια είναι μια υπόσχεση που αφορά μόνο τους εβραίους, και επιτρέπει στο Ισραήλ να θεωρεί τον εαυτό του ανέγγιχτο;

γράφει ο Franco Berardi Bifo πως ο Jonathan Glazer, σκηνοθέτης της ταινίας La zona d’interesse–Η ζώνη ενδιαφέροντος είπε: “Δεν θέλαμε απλώς να πούμε κοιτάξτε τι έκαναν τότε, αλλά και να δούμε τι κάνουμε τώρα. Δεν αποδέχομαι το ανήκειν στους εβραίους και το Ολοκαύτωμα να γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης από μια κατοχή που έχει οδηγήσει πολλούς αθώους ανθρώπους στη σύγκρουση, τόσο τα θύματα της 7ης Οκτωβρίου όσο και εκείνα που δέχονται επίθεση στη Γάζα».

Για τον Γκλέιζερ, η χρήση του τραύματος μεταξύ των γενεών το οποίο υπέστησαν οι εβραίοι για να δικαιολογήσουν ή να καλύψουν τις θηριωδίες που διαπράττει σήμερα το κράτος του Ισραήλ δεν είναι κάτι το ηθικό: σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ίδιος «η ταινία του δεν αφορά μόνο το Ολοκαύτωμα στην ιστορική του ιδιαιτερότητα. αλλά την ικανότητα των ανθρώπων να ζουν μαζί με ολοκαυτώματα και άλλες φρικαλεότητες, να συνεχίσουν να ζουν ειρηνικά με αυτά τα ολοκαυτώματα και να επωφελούνται από αυτά”.

Δεν εκπλήσσομαι που η Anti Defamation League, μια σιωνιστική οργάνωση της οποίας ο κυνισμός έχει αποδειχθεί, απαντά ότι οι προτάσεις του Glazer είναι εσφαλμένες και ηθικά κατακριτέες, και πως αυτές οι δηλώσεις ελαχιστοποιούν το Shoah και δικαιολογούν την τρομοκρατία.

Με εκπλήσσει και με συγκλονίζει το γεγονός πως υπάρχουν «γερμανοί» (αλλά και «γάλλοι», και «ιταλοί») διανοούμενοι και πολιτικοί που παίρνουν το ελεύθερο να κατηγορήσουν τους εβραίους διανοούμενους που καταδικάζουν την ισραηλινή γενοκτονία για αντισημιτισμό.

Στο Βερολίνο, ο ισραηλινός σκηνοθέτης Yuval Abraham και ο παλαιστίνιος σκηνοθέτης Basel Adra, αφού έλαβαν το βραβείο του φεστιβάλ Berlinale, εξέφρασαν μαζί την καταδίκη τους για την ισραηλινή βία.

«Σε δύο μέρες θα επιστρέψουμε σε δύο χώρες που δεν ζουν σε ίσες συνθήκες, είπε ο Yuval Abraham και ζητάμε μια άμεση κατάπαυση του πυρός». Και ο Basel Adra είπε: «Είναι πολύ δύσκολο για μένα να γιορτάσω αυτό το βραβείο ενώ δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι του λαού μου σφαγιάζονται”.

Αμφότεροι ζήτησαν από τη Γερμανία να σταματήσει να προμηθεύει το Ισραήλ με όπλα. Μετά από αυτές τις δηλώσεις, ο Yuval Abraham είπε ότι δέχθηκε απειλές για θάνατο, σε σημείο που η οικογένειά του έπρεπε να εγκαταλείψει το σπίτι της για να αποφύγει τον κίνδυνο επιθέσεων.

Αλλά ίσως το πιο αποκρουστικό από όλα είναι ότι αρκετοί «γερμανοί» πολιτικοί επιτέθηκαν στις δηλώσεις των δύο καλλιτεχνών ως μονόπλευρες. Ο δήμαρχος του Βερολίνου Kai Wagner έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει αυτές τις δηλώσεις απαράδεκτες, λέγοντας ότι ο αντισημιτισμός δεν έχει δικαίωμα να εκφράζεται στο Βερολίνο.

Είναι αποκρουστικό ότι ένας «γερμανός» κατηγορεί έναν εβραίο που δεν ευθυγραμμίζεται με τις θέσεις της αποικιοκρατικής κυβέρνησης του Ισραήλ για αντισημιτισμό. Σε ό,τι με αφορά, θεωρώ τη στήριξη της Γερμανίας στην αποικιοκρατική και γενοκτονική πολιτική του Ισραήλ ως τη συνέχεια του Ολοκαυτώματος, λες και οι «γερμανοί» δεν μπορούσαν να αντισταθούν στον πειρασμό να υποστηρίξουν τη γενοκτονία όποτε, όπου και όπως συμβαίνει..

«ΓΕΡΜΑΝΟΙ;» ΜΙΑ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ: μου συνέβη πριν από μερικά χρόνια, κάποιος μου το υπέδειξε και ζήτησα συγγνώμη. Αλλά εδώ ξανά πέφτω και πρέπει να ζητήσω συγγνώμη εκ νέου. Έγραψα πάλι «οι γερμανοί», σαν να υπήρχε κάτι τέτοιο: φυσικά οι γερμανοί δεν υπάρχουν όπως δεν υπάρχουν ιταλοί ή εβραίοι ή ρώσοι.

Τα έθνη και οι εθνικές ταυτότητες είναι κατασκευάσματα που επιβάλλονται στις ζωές των ατόμων και είναι λάθος να τα μπερδεύουμε με φυσικές, αρχέγονες οντότητες. Η εθνική ταυτότητα είναι μια μυθοπλασία που επικαλύπτεται με την αμετάκλητη πολλαπλότητα των προσωπικών υπάρξεων, των κοινωνικών ομάδων και των πολιτισμών.

Σε αυτή την περίπτωση μετά δεν μπορώ να συγχωρήσω τον εαυτό μου που χρησιμοποίησα την έκφραση «γερμανοί» για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο. Έγραψα το “Convivere con l’atrocità”, “Ζώντας με την θηριωδία” αφού έλαβα ένα μήνυμα από μια φίλη από το Βερολίνο, η οποία μου επισήμανε το άρθρο του Guardian που παρέθεσα.

Σε αυτήν οφείλω πρώτα απ’ όλα τη συγγνώμη μου, επειδή χρησιμοποίησα αυτή την έκφραση. Επομένως, όχι «οι γερμανοί», αλλά το γερμανικό έθνος είναι το υποκείμενο αυτής της φράσης. Το γερμανικό έθνος, το οποίο αποστρέφονται οι διεθνιστές γερμανοί σύντροφοί μου, όπως εγώ απεχθάνομαι το ιταλικό έθνος, φαίνεται αναπότρεπτα να οδηγείται στην εκ νέου πρόταση γενοκτονικής συμπεριφοράς, στην προκειμένη περίπτωση μέσω τρίτου μέρους.

Τον περασμένο αιώνα το γερμανικό έθνος επιβεβαίωσε την ταυτότητά του μέσω της εξόντωσης των εβραίων, σήμερα το γερμανικό έθνος επιβεβαιώνει την ταυτότητά του μέσω της υποστήριξης στην εξόντωση που εξαπέλυσαν οι ισραηλινοί εναντίον του λαού της Παλαιστίνης. [Bifo]

Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος Comune-info