Η αγάπη προς τα ζώα ήταν και είναι αναμφίβολα δείγμα ανθρώπινης ευαισθησίας και πολιτισμού. Η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα υπήρξε ιδιαίτερη από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.
Πρώτη μαρτυρία για τα ζώα και τη σχέση τους με τον άνθρωπο εμφανίζεται στον Όμηρο. Και είναι αυτή του Οδυσσέα με τον σκύλο του τον Άργο. Όμως, όπως όλα τα νομίσματα έχουν δύο όψεις έτσι και όλα τα θέματα έχουν τουλάχιστον δύο ερμηνείες και δύο πρακτικές (ή πιο σωστά έχουν πολλές ερμηνείες που ταλαντώνονται μεταξύ δύο εκ διαμέτρου αντίθετων ερμηνειών).
Θα τολμήσω εδώ λοιπόν να εκφράσω κάποιους προβληματισμούς σε σχέση με την αντίληψη ορισμένων πάνω στο θέμα της ζωοφιλίας. Αναφέρομαι κυρίως στη συμπεριφορά κάποιων ανθρώπων απέναντι στους τετράποδους φίλους.
Παρατηρώ πως μια συνηθισμένη έκφραση ευαισθησίας και μέριμνας για αυτά τα πλάσματα είναι η παροχή τροφής, το τάισμά τους σε συγκεκριμένες θέσεις στην εκάστοτε γειτονιά (συνήθως με χρήση αλουμινόχαρτων και πλαστικών συσκευασιών που παραμένουν στο χώρο και στο χρόνο σαν μόνιμο, βρώμικο ντεκόρ).
Είναι προφανώς μία ανάγκη κάποιων συνανθρώπων μου να εκδηλώσουν με αυτόν τον τρόπο τη στοργή και την ευαισθησία τους. Μία ανάγκη όμως που ξεκινάει και τελειώνει μόνο με αυτήν την δράση.
Όταν κάποιος, λόγου χάριν, ταΐζει καθημερινά και με περισσή ευαισθησία σε συγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο επί χρόνια αδέσποτους σκύλους, καθιστά αυτό το μέρος στέκι για τα αδέσποτα.
Χωρίς να ρωτήσει τη γνώμη των περιοίκων, καθιερώνει σιγά σιγά και αθόρυβα ένα ιδιότυπο στέκι συνάθροισης αδέσποτων σκύλων. Απολαμβάνει ο ίδιος βέβαια την ασυλία από κυκλοθυμικές ή επιθετικές συμπεριφορές τους, εκθέτει όμως όλους τους υπόλοιπους που χρησιμοποιούν αυτόν τον δρόμο σε κίνδυνο.
Θα μπορούσε κανείς να θαυμάσει την συνέπεια και την ευαισθησία αυτής της δράσης αν δεν λάμβανε υπόψη του πως τα σκυλιά μπορεί να ενοχληθούν από κάτι, να φοβηθούν, να ζηλέψουν και να παρουσιάσουν επιθετική συμπεριφορά είτε είναι αδέσποτα είτε δεσποζόμενα (Για αυτό άλλωστε επιβάλλεται το λουρί στη βόλτα).
Και το πιο φιλικό σκυλί δυνητικά θα μπορούσε να ενοχληθεί από κάτι. Με δυσάρεστες όμως κάποιες φορές συνέπειες για κάποιο παιδί, κάποιον ηλικιωμένο, κάποιο άλλο ζώο…
Τα φιλοζωικά αισθήματα είναι ανώτερα και πρέπει να καλλιεργούνται με ζέση, γνώση και συνέπεια αρκεί να μην γίνονται παρωπιδικά και μισάνθρωπα. Ο σκύλος λέγεται πως είναι ο καλύτερος ή ορθότερα ο πιο πιστός φίλος του ανθρώπου.
Σίγουρα η σχέση με τον σκύλο μας είναι συγκινητικά μοναδική. Είναι βέβαια απροβλημάτιστη, εύκολη και βολική. Αντίθετα η σχέση μας με τους ανθρώπους είναι σύνθετη, πολυδαίδαλη, απαιτεί προσπάθειες και συχνά είναι δύσκολη.
Αν όμως ακουμπήσουμε τις ευαισθησίες μας και εξαντλήσουμε τις τρυφερές ανάγκες μας μόνο στα κατοικίδιά μας τότε ο δρόμος μιας άκαμπτης μονομέρειας είναι ορθάνοιχτος.
Και κοινωνικά σύνολα που απαρτίζονται από άτομα με παρωπιδικές θεάσεις χάνουν τον ρόλο και την συνοχή τους. Κυριαρχούνται από προκαταλήψεις, εριστικότητα, κοινωνικές αποστάσεις και από ανικανότητα κατανόησης των αναγκών και ανησυχιών των συνανθρώπων τους.
Χάνεται η λογική συσχέτιση αιτίας και αποτελέσματος. Και όταν χαθεί το μέτρο και η ισορροπία, βρίσκουν δυστυχώς χώρο και γιγαντώνονται αντιδραστικές, σκοτεινές, ζοφερές και δύσοσμες φωνές…
Έτσι ο φαύλος κύκλος των παράλληλων θεάσεων συνεχίζεται χωρίς ουσιαστική επικοινωνία, χωρίς δυνατότητα προσέγγισης και δυνατότητα εξεύρεσης λύσεων… Γιατί λύσεις υπάρχουν αρκεί να εμπεριέχουν ευαισθησία, τρυφερότητα, προνοητικότητα, αρμονική συνύπαρξη, ουσιαστική μέριμνα και προστασία για όλους. Και για τους ανθρώπους αλλά και για τους αγαπημένους τετράποδους φίλους.
Αθηνά Βολτέα
