Πως να εξηγήσουμε το Isis στο Κρεμλίνο. Και σε εμάς

Η τρομοκρατία κατασκευάζει επιθέσεις και γεγονότα που κινούνται στα σύνορα μεταξύ της πιο αιματηρής πραγματικότητας και της πιο αποσταθεροποιητικής χειραγώγησης.

Για το λόγο αυτό δεν μπορεί να αποκρυπτογραφηθεί ως μια ανοιχτή σύγκρουση: το μήνυμα μπορεί να φαίνεται ξεκάθαρο, οι παίκτες γνωστοί, τα φαινομενικά κίνητρα επίσης, καθαρά, αλλά οι συνέπειες και οι πραγματικοί λόγοι αξιολογούνται με την πάροδο του χρόνου.

Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι μετά τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν το 1979 οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα χρησιμοποιούσαν τους τζιχαντιστές εναντίον της Μόσχας; Αυτοί ήταν ριζοσπάστες ισλαμιστές, εχθροί του δυτικού πολιτισμού.

Ωστόσο, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν με την Αλ Κάιντα για χρόνια ήταν ένας σύμμαχος των Ηπα, του Πακιστάν και της σαουδικής Αραβίας πριν γίνει ο εμπνευστής της 11ης σεπτεμβρίου, μιας εποχής κατά την οποία -με μια στροφή στην ιστορία- τα αμερικανικά και ρωσικά συμφέροντα είχαν στενά συνδεθεί, ενωμένα μπροστά στον κοινό εχθρό που αντιπροσωπεύουν οι τζιχαντιστές, γράφει ο  Alberto Negri *.

Υπάρχουν πολλές ασάφειες στα τρομοκρατικά γεγονότα. Ο ιδρυτής του ISIS Al Baghdadi βρισκόταν στις αμερικανικές φυλακές στο Ιράκ από όπου αφέθηκε ελεύθερος από τις ίδιες αρχές Ηπα περνώντας από την κεντρική πόρτα.

Το ίδιο το Χαλιφάτο, το οποίο στη συνέχεια χτύπησε και στην Τουρκία, ήταν συνομιλητής των μυστικών υπηρεσιών της Άγκυρας για να αντιμετωπίσουν τους κούρδους της Συρίας – «συμμάχους μας» ενάντια στο Χαλιφάτο – και ο Ερντογάν ήταν ο μόνος ηγέτης του Νατο που ασχολήθηκε άμεσα με τους τζιχαντιστές. Ίσως το ξεχάσαμε.

Η τρομοκρατία πρέπει να εκπλήσσει, ακόμα κι όταν αφήνει χώρο στους μαθητευόμενους μάγους που σκέφτονται να τη χρησιμοποιήσουν. Ο τότε στρατηγός Lloyd Austin, τώρα επικεφαλής του Πενταγώνου, μας ενημέρωσε τον σεπτέμβριο του 2015 για την αποτυχία των ΗΠΑ να στρατολογήσουν άραβες και άλλων εθνικοτήτων «μαχητές» στη Συρία και την Ιορδανία με 500 εκατομμύρια δολάρια ώστε να χρησιμοποιηθούν κατά του ISIS και επίσης κατά του αυταρχικού Άσαντ: από τους 5 χιλιάδες έμειναν μόνο 5, οι άλλοι το έσκασαν πουλώντας τα όπλα τους σε ποιος ξέρει ποιον.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν ήδη ένα παράδειγμα αυτών των αντιθέσεων με την επίθεση στη γέφυρα Kersch και ακόμη περισσότερο με αυτή στον υπεράκτιο αγωγό φυσικού αερίου North Stream: προτού οι αμερικανικές δημοσιογραφικές έρευνες αποκαλύψουν την ουκρανική συμμορία και τη Δύση ως πιθανούς δράστες, υποστηρίχθηκε ότι ήταν οι ίδιοι οι ρώσοι που το είχαν κάνει.

Σήμερα η διεθνής σκηνή είναι ακόμη πιο περίπλοκη από πριν, διότι η τρομοκρατία -αν αυτός είναι ένας από τους στόχους της- θέλει να παρεμβληθεί ως ένας παράγοντας μεταξύ των τοπικών συγκρούσεων και της ευρύτερης και πιο επικίνδυνης σύγκρουσης δυνάμεων που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όπως έδειξε η σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν το 1979, ανοίγονται νέα και απρόβλεπτα σενάρια.

Πράγματι, με την ουκρανική σύγκρουση, στην οποία προστέθηκε αυτή της Γάζας -στην καρδιά της Μέσης Ανατολής όπου γεννήθηκε το Isis- οι τζιχαντιστικές οργανώσεις έχουν εκμεταλλευτεί σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση για να πλέκουν τις ίντριγκες τους από το Σαχέλ στο Αφγανιστάν μέχρι την Ασία, όπως έγραφε το τελευταίο νούμερο της Le Monde Diplomatique – come scriveva l’ultimo numero di Le Monde Diplomatique.

Μπορούμε να αναρωτηθούμε, πάνω απ’ όλα, πότε θα επέμβουν οι τζιχαντιστές σε αυτόν τον πόλεμο στη Γάζα όπου έχουν ήδη σκοτωθεί 1200 ισραηλινοί και 32 χιλιάδες παλαιστίνιοι. Σχεδόν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μετά από έξι μήνες δεν το έχουν κάνει ήδη, δεδομένου ότι θα το δικαιούταν «κατ’ αρμοδιότητα».

Ωστόσο, ακόμη και εδώ μας εξέπληξαν εν μέρει. Όταν οι τρομοκράτες του Isis Korassan (Isis-k) εμφανίστηκαν στη Μέση Ανατολή, χτύπησαν στο Ιράν, έναν από τους κύριους χορηγούς της Χαμάς και των παλαιστινίων της Λωρίδας. Μεταξύ άλλων, το Ιράν είναι ένας από τους σημαντικότερους στρατιωτικούς συμμάχους της Ρωσίας, καθώς και ο πιο επίφοβος εχθρός του Ισραήλ.

Στις 3 ιανουαρίου που μας πέρασε, οι τρομοκράτες του ISIS-K ανέλαβαν την ευθύνη για μια επίθεση με περισσότερους από 100 θανάτους στο Κερμάν-Kerman στο νοτιοανατολικό Ιράν κατά τη διάρκεια τελετής προς τιμήν του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί-Qassem Soleimani, που σκοτώθηκε στη Βαγδάτη το 2020 από ένα αμερικανικό drone. Ο Σουλεϊμανί είχε πολεμήσει μαζί με τον Άσαντ και τις σιιτικές πολιτοφυλακές για να σταματήσει την προέλαση του Isis στο Ιράκ.

Στα κανάλια Telegram, το Isis-K είχε διευκρινίσει ότι αυτή η ενέργεια – η τέταρτη στο Ιράν από το 2017 – είχε πραγματοποιηθεί με αφορμή «μια μεγάλη συγκέντρωση αποστατών – των σιιτών – προς υποστήριξη των μουσουλμάνων, ιδιαίτερα στην Παλαιστίνη».

Το Ισλαμικό Κράτος, όπως και η Αλ Κάιντα, έχει προκαλέσει όλο και περισσότερα θύματα στους μουσουλμάνους, στην προκειμένη περίπτωση σιίτες, παρά στους δυτικούς. Το ότι το Isis-K εξολοθρεύει τους οπαδούς του εχθρού του Σουλεϊμανί είναι λογικό, λίγο λιγότερο να χτυπήσει το Ιράν, έναν από τους σημαντικότερους χρηματοδότες της Χαμάς, την οποίο θα ήθελαν να εκδικηθούν από την ισραηλινή μανία.

Ακολουθώντας τη λογική της τρομοκρατίας όπως βλέπουμε δεν οδηγεί πάντα σε ορθολογικές εξηγήσεις, εκτός από το ότι το Isis ενδιαφέρεται περισσότερο να χτυπήσει τους «ιστορικούς» εχθρούς του όπως το Ιράν και η Ρωσία παρά να κάνει μια συγκλονιστική φιλοπαλαιστινιακή χειρονομία που ίσως ( ας ελπίσουμε όχι) θα κρατήσει για την Ευρώπη ή κάπου αλλού.

Όμως η μνήμη είναι κοντή και οι εξηγήσεις δεν είναι πάντα πειστικές. Πράγματι, μπορεί να μην φαίνεται πολύ πιστευτό ο Πούτιν να κατηγορεί την Ουκρανία για την επίθεση στο θέατρο της Μόσχας. Στην πραγματικότητα, το Κρεμλίνο δεν έχει καμία πρόθεση να αυξήσει τις εντάσεις με τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Ομοσπονδίας μετά τα χρόνια του πολέμου στην Τσετσενία, τις σφαγές στο Τατζικιστάν και τον πόλεμο στη Συρία.

Χρειάζεται να στρατολογήσει στρατιώτες και ένα συμπαγές εσωτερικό μέτωπο, ενώ η δράση του Isis θέτει σοβαρές αμφιβολίες για το αν κέρδισε τον πόλεμο κατά των ριζοσπαστών ισλαμιστών της κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου, ενώ οι υπηρεσίες πληροφοριών του έχουν δείξει μια συγκλονιστική ρωγμή.

Για πολύ καιρό, η τρομοκρατία δεν στοχάζεται οριστικές ποινές και σήμερα εκείνη η μαύρη σημαία του Isis, την οποία έχω δει πολλές φορές να κυματίζει μεταξύ Συρίας και Ιράκ, εμφανίζεται ακόμη περισσότερο από πριν ως ένα σκοτεινό και ζοφερό παραπέτασμα επάνω στη μοίρα των λαών και των εθνών, καταλήγει ο Alberto Negri *.

* από το il manifesto

Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος     contropiano.org