Σαμίρ Αμίν: Για μια κριτική του ευρωκεντρισμού, 6

XIII.

Σε αυτή τη διαδικασία, ένα θεμελιώδες βήμα είναι το χτίσιμο ενός «πολυπολικού κόσμου». Ενάντια στη μονομερή, μονοπολική κυριαρχία των Ηπα. Και ενάντια στη συνεχιζόμενη προσπάθειά τους για «στρατιωτικό έλεγχο του πλανήτη».

Η ηγεμονία Ηπα αμφισβητείται από ορισμένες χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, το Ιράν κ.λπ. Με την προειδοποίηση ότι αυτές οι χώρες παίζουν ναι έναν «αντιηγεμονικό» ρόλο, ακριβώς, αλλά όχι «αντισυστημικό», όχι αντικαπιταλιστικό.

Δεν αμφισβητούν τον καπιταλισμό. Αντιθέτως. Ωστόσο, με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πολυπολικού κόσμου, απαραίτητου υποβάθρου για μελλοντικές αντισυστημικές προόδους.

XIV.

ο Amin ορίζει τον καπιταλισμό ως «μια παρένθεση της ιστορίας». Ως σύστημα πλέον «παρωχημένο», «γεροντικό», «σε παρακμή», ακόμη και από το 1880, από τη φάση των ολιγοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, από τη μεγάλη κρίση που είναι γνωστή ως «μεγάλη ύφεση» του 1873-1896. Αυτή η φάση εγκαινίασε μια εποχή πολέμων και επαναστάσεων που εκτυλίχθηκε σε όλο τον εικοστό αιώνα.

Το περιβαλλοντικό ζήτημα είναι ένα κρίσιμο ζήτημα και ο Αμίν το γνωρίζει. Ήδη ενεργός από τη Διάσκεψη της Στοκχόλμης του 1972, στο χτίσιμο στην Αφρική του Enda (Περιβαλλοντική Δράση και Ανάπτυξης στον Τρίτο Κόσμο, Environmental and Development Action in the Third World) και στο μετέπειτα χτίσιμο, στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα, του Forum du Tiers Monde, Φόρουμ του Τρίτου Κόσμου.

Τέλος, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Φόρουμ Εναλλακτικών, υπό την ώθηση των Amin και Houtart, δεσμευτήκαμε να αποδεχθούμε τη συμβολή του Global Footprint Network (το παγκόσμιο δίκτυο Ecological Footprint που προωθείται πάνω απ’ όλα από τον Mathis Wackernagel) και του Elmar Altvater (“ socialism solar», ηλιακού σοσιαλισμού) και του John Bellamy Foster, σημερινού εκδότη του Monthly Review.

Ο Altvater και ο Bellamy Foster, με τους Michael Löwy και Joel Kovel, υποστηρικτές αυτού του «οικολογικού σοσιαλισμού» ή «οικοσοσιαλισμού», τόσο πιο απαραίτητου σήμερα, μπροστά στις προκλήσεις και τις απειλές για την ισορροπία και την επιβίωση της ζωής στον πλανήτη. Σε αυτό, η αντίφαση κεφαλαίου-εργασίας συνδυάζεται στενά, και όχι ιεραρχικά, με την αντίθεση ανθρώπου-φύσης και παραγωγής-περιβάλλοντος.

XV.

Με τον Amin και τον Houtart βοηθήσαμε στη δημιουργία και την ανάπτυξη του Παγκόσμιου Φόρουμ των Εναλλακτικών [λύσεων]. Σε αυτό προσδοκώντας τη γέννηση του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ, από το Πόρτο Αλέγκρε το 2001 και μετά.

Το συμπέρασμα περιέχονταν στο σύνθημα «σύγκλιση στη διαφορετικότητα» των διαφόρων ρευμάτων, τάσεων, πολιτισμών, κινημάτων, κομμάτων κ.λπ. που αντιτάχθηκαν στη νεοφιλελεύθερη καθολικότητα-παγκοσμιοποίηση. Το λεγόμενο κίνημα alter-globalization-ενάντια στην παγκοσμιοποίηση πηγάζει από εκεί. Στην Ιταλία αυτό το κίνημα εκδηλώθηκε κυρίως στη σύνοδο κορυφής των G8 στη Γένοβα τον ιούλιο του 2001.

Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ κινούνταν πάντα μεταξύ δύο πόλων. Στη μεταφορά που χρησιμοποίησε ο Houtart, και υιοθετήθηκε από τον Amin, μεταξύ του «κοινωνικού Woodstock», ως χάπενινγκ, ως ανοιχτός χώρος για να συναντηθούμε και να γνωριστούμε, αλλά χωρίς οργανωτικές επιπτώσεις, χωρίς δεσμευτικούς κωδικούς πρόσβασης, συνθήματα κ.λπ., και ένα είδος «νέας Διεθνούς», με οργανωτικές προεκτάσεις και δεσμευτικά μέτρα.

Ο Αμίν ήταν επικριτικός βλέποντας τις ισχυρές δυτικές Μκο να επικρατούν στο Φόρουμ. Όπως έλεγε, μια ζαχαρωμένη αντίληψη για την καταπολέμηση του νεοφιλελευθερισμού, σύμφωνη με έναν καπιταλισμό που ευνοεί, που δέχεται να

1. «δώσει μια πράσινη επικάλυψη» (greenwashing), με τη λεγόμενη βιώσιμη ανάπτυξη
2. να παραχωρήσει τον «αγώνα κατά της φτώχειας», ως μετριασμό των σοβαρών διακρίσεων και των εκτεταμένων ανισοτήτων
3. να προωθήσει την διακυβέρνηση, la governance, την «χρηστή διακυβέρνηση» των υπερεθνικών οργάνων, αυτοί οι τελευταίοι χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση και υπεύθυνοι για πολλές παγκόσμιες ανισορροπίες.

Τελευταία υποστήριζε ότι οι αποφασιστικοί κοινωνικοί αγώνες στον κόσμο γίνονται πλέον εκτός του πλαισίου του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ, χάνοντας έτσι αυτό το τελευταίο ρόλο και σημασία στην παγκόσμια σκηνή, μετά τα συναρπαστικά και πολλά υποσχόμενα αρχικά στάδια των πρώτων φόρουμ.

Υποστήριζε την πιο ριζοσπαστική αντισυστημική εκδοχή στη δημιουργία της λεγόμενης «V International, 5ης Διεθνούς». Κατά τη γνώμη του, δυνατή, επιθυμητή. Παρά τις σοβαρές δυσκολίες που προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχουν σε ένα τέτοιο εγχείρημα. Επιθυμητό, ​​αλλά, δεδομένου του κατακερματισμού, των διασπάσεων, των διαφορετικών τροχιών κομμάτων, κινημάτων κ.λπ. στον κόσμο, πολύ δύσκολο να επιτευχθεί.

Μιχάλης ‘Μίκης’ Μαυρόπουλος