Γλέζος, ο αυτόφωτος
Γράφει από το Παρίσι ο Μιχάλης Μαυρόπουλος
Το όνομα Γλέζος το πρωτοείδα, εάν θυμάμαι καλά, τυπωμένο στις εφημερίδες, το 1956, ειδικότερα στην τοτινή Αυγή. Εξήντα τέσσερα χρόνια μετά λησμόνησα την ημέρα και τον μήνα της δημοσιεύσεώς του. Θυμάμαι όμως πολύ καλά τον τίτλο που κάλυπτε όλο το εύρος της πρώτης σελίδος τής «καθημερινής εφημερίδας του λαού», όπως αυτοχαρακτηρίζονταν στα χρόνια του ’50 η «Αυγή». Ήταν: «Έρχομαι από την μεγάλη χώρα του σοσιαλισμού», του Μανώλη Γλέζου. Ακολουθούσε ένα μεγάλο επαινετικό ρεπορτάζ για την πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ. Αργότερα, στην δύσκολη περίοδο της βίας και νοθείας, οι αριστεροί, συνταξιούχοι και μη καπνεργάτες που σύχναζαν στα καφενεία της παραλιακής ζώνης, (παλαιότερον «Τα δενδράκια», σήμερον το «Συντριβάνι») συνέδεαν στις μεταξύ τους συζητήσεις, το όνομά του με εκείνο της βασιλομήτορος Φρειδερίκης. Ήταν πεπεισμένοι, και δοθείσης ευκαιρίας το σιγοψιθύριζαν παντού, ότι η τελευταία έψαχνε με τους υποτακτικούς της την ευκαιρία να τον «στριμώξει» και να τον στείλει στο δικαστήριο. Η δράση του στην Αντίσταση ενοχλούσε την -γερμανικής καταγωγής- βασίλισσα.
Μερικά έτη αργότερα, το 1963, όταν ήλθε στο Παρίσι για να καταθέσει για την καταπίεση και την απουσία ελευθεριών στην Ελλάδα, η Γαλλίδα γυναίκα μου (περήφανη να συνοδεύει ένα ήρωα) τον διευκόλυνε στις επισκέψεις του στους σπουδαιότερους τόπους της γαλλικής πρωτεύουσας και διεπίστωσε ότι ήταν ευχαριστημένος με την επί τόπου, έστω και σύντομη γνωριμία του, με τον γαλλικό πολιτισμό. Το 1964 (ή 1965) μετά την εκλογική νίκη του Φεβρουαρίου 1964 του Γ. Παπανδρέου, ένα βροχερό απόγευμα, πολλές δεκάδες Καβαλιωτών κατέκλυσαν την αίθουσα του κινηματογράφου Απόλλων -πολλοί με τις ομπρέλες τους παρέμειναν απ’ έξω λόγω ελλείψεως χώρου)- για να ακούσουν τον λόγο του «πρώτου αντιστασιακού της Ευρώπης». Έτσι τον αποκάλεσε δημοσίως ένας άλλος αντιστασιακός, ο Πρόεδρος της Γαλλίας ντε Γκολ, χαρακτηρισμός που πιθανώς έπαιξε ένα θετικότατο ρόλο στην αναγνώριση στο ευρωπαϊκό στερέωμα του Γλέζου που μαζί με τον Λάκη Σάντα κατέβασαν την χιτλερική σημαία που ανέμιζε στην Ακρόπολη, σύνθημα εξεγέρσεως ενάντια στην βησιγοτθική βαρβαρότητα.
Πολλοί αριστεροί, κουκουέδες και συριζαίοι, προσήψαν στον Γλέζο τις αλλεπάλληλες πολιτικές επανατοποθετήσεις του. Είναι αλήθεια, ότι κινήθηκε πάντοτε μεταξύ ΚΚΕ, Συνασπισμού, ΠΑΣΟΚ, Σύριζα, «Χαοτικών». Δεν εγγυώμαι την ακριβή θέση που πήρε στην διάσπαση τουΦεβρουαρίου 1968. Δεν άκουσα το όνομά του στο ράδιο «Φωνή της Αλήθειας» καταληφθέν προσωρινώς από την παρτσαλιδική τάση, την λεγόμενη Ενωτική κεντρική επιτροπή (Εσωτερικό). Λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο, μαζί με άλλους εξορίστους, μαζί με μια μειοψηφία κουκουέδων, από το Παρθένι (ή Λακκί;) της Λέρου απεδοκίμασε δημοσίως και εντόνως την σοβιετική στρατιωτική επέμβαση στην Τσεχοσλοβακία. Εκείνες τις δραματικές για την Αριστερά μέρες, οι αλληλοκατηγορίες μεταξύ «Εσωτερικού» και «Εξωτερικού», ήταν βουτυρόμελο για την Δεξιά. Ο αποθανών ετάχθη με το «Εσωτερικό». Όμως, όπως έγραψε την επαύριο του θανάτου του η «Ουμανιτέ», ο Γλέζος δεν «δεν έσκυψε το κεφάλι του, και έμεινε πιστός στο όραμα του δημοκρατικού σοσιαλισμού, ηγηθείς της λίστας του Συνασπισμού, συμμαχία ΚΚΕ και Εσωτερικού, στις εκλογές του 2000». Η εφημερίδα του Ζαν Ζωρές τονίζει: «Ο Γλέζος δεν ήταν άνθρωπος των συμβιβασμών. Το καλοκαίρι του 2015, όταν ο Τσίπρας , νικηθείς, υπεχρεώθη να εναποθέσει την υπογραφή του στο τρίτο μνημόνιο λιτότητος, ο Γλέζος βρόντηξε πίσω του την πόρτα προφέροντας σκληρά λόγια εναντίον της κυβερνήσεως της αριστεράς».
Αναγνωριστέον ότι ιστορικώς είχε δίκαιο…
Η φωτογραφία από το βιβλίο του Λευτέρη Κελβερίδη που αναφέρεται στην ιστορία των κινηματογράφων της Καβάλας
