Ιός,κρίση, αλήθεια, κρυψίνοια
Γράφει από το Παρίσι ο Μιχάλης Μαυρόπουλος
Την στιγμή που θα ρίχνετε μια ματιά σε αυτές τις γραμμές, τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου την γαλλικών δημοτικών εκλογών θα είναι γνωστά. Θα φιγουράρουν δίπλα-δίπλα με τις ειδήσεις για την εξάπλωση του ιού που συνεχίζει να σχολιάζεται ευρέως. Χωρίς να συμμερίζομαι την εκδοχή των συνωμοσιολόγων που εκμεταλλεύονται την χωρίς μέτρο επιμονή στην μεγαλοποίηση του κινδύνου εκ μέρους της εξουσίας(κάτι μας κρύβει, λένε) και κυρίως της τηλεοράσεως (πολλοί ισχυρίζονται ότι μας αδρανοποιεί), πιστεύω ότι πρόκειται για μια, εν παντί τόπω και χρόνω, ιδιαιτερότητα κυρίως των παρατηρητών της δημόσιας σκηνής. Δημοσιογράφοι και (χωρίς ίχνος ειρωνείας) περισπούδαστοι αναλυτές των κοινωνικών φαινομένων προσπαθούν, προβαίνοντας σε διάφορες καχύποπτες και παρατραβηγμένες υποθέσεις, να δουν υπεράνω του αγρίου και αχανούς δάσους της πληροφόρησης ή της παραπληροφόρησης, το τι πραγματικά συμβαίνει. Διατηρώ στην μνήμη μου την ρήση αξιόλογου της παλιάς φρουράς καβαλιώτη δημοσιογράφου που για να δώσει μια εξήγηση του γαλλικού Μάη του ’68 απεφάνθη: Είναι η ΣΙΑ που αποφεύγουσα επιμελώς στο να αναμειχθεί στην γαλλική πολιτική σκηνή, όπως αλλού, έβαλε μπουρδουκλιές στον Ντε Γκολ με σκοπό να τον ανατρέψει. Είναι γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν συμπαθούσαν ιδιαίτερα τον υψηλόσωμο στρατηγό και τανάπαλιν. Η απομάκρυνση το 1966 του κεντρικού στρατηγείου του ΝΑΤΟ από το Παρίσι, τους είχε θίξει, και ως εκ τούτου ζητούσαν ευκαιρία να του το ανταποδώσουν παντί τρόπω. Δεν ήταν όμως έτσι ακριβώς τα πράγματα. Εκείνη την εποχή, το εθνικό γαλλικό κεφάλαιο ήθελε να απαλλαγεί από την γκολική «αυταρχικότητα», την εύρισκε πεπαλαιωμένη και ότι δεν ήταν της εποχής. Ο άκρατος νεοφιλελευθερισμός με πρωταγωνιστή τις ΗΠΑ έσκαγε μύτη στον ορίζοντα, το Χρηματιστήριο (που ο Ντε Γκολ απεχθάνονταν), ήθελε να έχει λόγο στην πολιτική, το διαπιστώνουμε εδώ και τόσα σαράντα χρόνια, κυρίως όμως τώρα με τον Μακρόν.
Προσπαθώ να εξηγήσω όλες αυτές τις αλλεπάλληλες θορυβώδεις καθημερινές συσκέψεις με τους επιτελείς του εν ονόματι της μάχης εναντίον του κορωνοϊoύ. Για ποιο λόγο τηλεόραση και ραδιόφωνο μας τσαμπουνούν ώρες και ώρες για τον κίνδυνο, πραγματικό,εξαπλώσεως του ιού; Πρόκειται μόνο για την προστασία της υγείας; Εάν ναι, χωρίς να συμμερίζομαι τον δημιουργούμενο εκκωφαντικό θόρυβο, το καταλαβαίνω απόλυτα και ομού με το σύνολο των πολιτών κατανεύω ανεπιφυλάκτως ότι είναι πρέπον και αναγκαίον να κρούεται ο κώδωνας του κινδύνουκαθημερινώς, εγκαίρως και επανειλημμένως. Εάν όμως όχι, μήπως κάτι κρύβεται πίσω από όλες αυτές τις υπερβολικώς διατυμπανιζόμενες ανησυχίες; Για μια ακόμη φορά ανατρέχω στον σεβόμενο τον ρόλο του έγγραφο Τύπο που ψύχραιμα βοηθά τον αναγνώστη να βρει, έστω και εμμέσως, την αρχή μιας εξηγήσεως του φαινομένου που τόσο μας ανησυχεί. Πολλές γαλλικές εφημερίδες της περασμένης εβδομάδος, συνέδεαν τον κορωνοϊό με την οικονομία (πτώση των αξιών του χρηματιστηρίου και της τιμής του πετρελαίου) και ανήγγειλαν ότι λόγω της επιδημίας, η κυβέρνηση επιτάσσει την οικονομική επιφυλακή. Και εξηγούσαν ότι οι κυβερνώντες ετοιμάζουν ένα σχέδιο υποστηρίξεως των επιχειρήσεων. Στα ρεπορτάζ διευκρινίζετο ότι για τους διοικούντες τα κοινά, το καλύτερο αντίδοτο στην επερχόμενη γενικευμένη κρίση(και κατά γενική ομολογία, όχι μόνο υγειονομική), συνίσταται στην λήψη μέτρων υπέρ την ταμείων των επιχειρήσεων και στην πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις των πιο θιγμένων από αυτές. Ποια είναι αυτά τα μέτρα; Από τον Φεβρουάριο οι επιχειρηματίες δύνανται να επωφελούνται της κατά στάδια πληρωμής των φόρων και των υποχρεωτικών κοινωνικών εισφορών ως επίσης και της προσφυγής στην μερική ανεργία. Ειρήσθω εν παρόδω, την στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, εντάσσονταν σχεδόν 4.000 επιχειρήσεις και 65.000 άτομα σε αυτό το καθεστώς.
Είναι ακριβώς το σημείο που θα ήθελα να σταθώ.Εάν σωστά αντιλαμβάνομαι, το Κράτος, τουτέστιν οι φορολογούμενοι πολίτες, με την δικαιολογία του ιού, θα ανοίξει «το κορβανά του για τον μπεζαχτά», όπως λέγαμε κάποτε, προς ενίσχυση των αεροπορικών εταιρειών, του τουρισμού, των κατόχων στόλου λεωφορείων, των πολυτελών εστιατορίων, της βιομηχανίας των θεαμάτων, των εργοστασιαρχών και άλλων παραγόντων της οικονομίας. Παρόλο που το πλείστον των εργαζομένων εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους για τέτοια είδους μέτρα, γιατί όχι; Αφού στο επικρατούν σήμερα άνισο κοινωνικό σύστημα, είναι οι κάτοχοι επιχειρήσεων που δίδουν εργασία στους έχοντες ανάγκη αυτής,η πλειοψηφία των πολιτών κατανοεί την διευκόλυνση χρηματοδοτήσεως και επιπροσθέτου βοηθείας των εργοδοτών λόγω μειώσεως των καθημερινών εισπράξεών τους. Για τους έχοντες κάποια εργασία, ευκταίον με κάθε τρόπο είναι να αποφευχθεί το φαλίρισμα και το κλείσιμο των επιχειρήσεων. Το αντίτιμο όμως θα πρέπει να είναι η μη απόλυση, όπως συνήθως γίνεται, εκατοντάδων ή ακόμη και χιλιάδων εργαζομένων, να μην υποχρεώνονται οι υπάλληλοισε εργασιακή διαθεσιμότητα ή στο καθεστώς διανομήςπενιχρών προσωρινών επιδομάτων, να μην μειωθούν οι μισθοίκαι οι συντάξεις με το πρόσχημα της υγειονομικής κρίσεως.
Και για να λέμε τα σύκα-σύκα και την σκάφη-σκάφη, δεν πρόκειται, όπως ήδη ανεφέρθη, αποκλειστικά και μόνο για υγειονομική κρίση. Όπισθεν αυτής ακολουθεί ένα ισχυρό νομισματικό τράνταγμα που οι ιθύνοντες, με το πρόσχημα του καλπάζοντος ιού, θέλουν να μεταθέσουν τις καταστροφικές συνέπειές του στις πλάτες των εργαζομένων. Δεν έλεγε άλλο πράγμα ο Γάλλος υπουργός την Οικονομικών στην τηλεοπτική συνδιάλεξη που είχε με τους ευρωπαίους συναδέλφους του στις 10 Μαρτίου: «Αναμένω εκ μέρους της Ευρώπης μια απάντηση μαζική, συγχρονισμένη εν όψει του κινδύνου μιας οικονομικής κρίσεως που θα μπορούσε να επακολουθήσει την επιδημιολογική». Βεβαίως, χωρίς να μπορούν να το εξηγήσουν ικανοποιητικώς, οι οικονομολόγοι δεν αγνοούν ότι το χρηματιστήριο αρέσκεται στο να παίζει γιο γιο, μια κάτω, μια πάνω: σήμερα χάνω, αύριο αναπληρώνω τις ζημιές, μεθαύριο κερδίζω. Αλλά αυτό δεν εμποδίζει τα σκαμπανεβάσματα του καπιταλισμού που για να αποφύγει την πρόσκρουση του θαλασσοδαρμένου από τις κρίσεις δεξαμενοπλοίου του στις ξέρες, θυσιάζει την κανονικότητα ζωής των μισθωτών. Επ’ αυτού, ιδού ένα απάνθισμα τίτλων του εγχώριου Τύπου της 10ης Μαρτίου. Les Echos που απηχούν τις απόψεις των εργοδοτών: «Οι επιχειρήσεις υιοθετούν τον τρόπο δράσεως των κομάντο» (σ.σ. ξέρετε, εκείνο το επίλεκτο στρατιωτικό άγημα που αναλαμβάνει επικίνδυνες αποστολές επιλεγμένες μετά από λεπτομερήπροσοχή). Ο Φιγκαρό: «Ο ιός θα ακρωτηριάσει την ανάπτυξη το 2020». Λε Παριζιέν: «Πέντε λόγοι για την προσωρινή (τμηματική) ανεργία». Η Ουμανιτέ: «Πυρετώδες κτύπημα στον καπιταλισμό». Ο εσπερινός Μοντ, πιστός στον ταρακονούμενο ευρωπαϊσμό, δίδει την εντύπωση να λυπάται, διότι η «Ευρώπη (μάχεται) με διασκορπισμένη διάταξη». Διασκορπισμό που επιτείνεται με την η απόρριψη εκ μέρους της Γερμανίας και της Γαλλίας να προμηθεύσουν ένα ορισμένο αριθμό προφυλακτικών μασκών, στην τόσο πληγείσα Ιταλία…
